Зерттеудің мақсаты – адами капиталға инвестициялардың Қазақстан Республикасының ірі жеке компанияларының қаржылық жағдайына əсерін анықтау, сондай-ақ компаниялар үшін қызметкерлер үшін ең жақсы қаржылық ынталандыруды құру бойынша ұсыныстар əзірлеу.

Зерттеу əдістемесі – он компанияның 2022 жылғы панельдік деректері қолданылды. Деректерді талдау қызметкерлердің саны, компанияның мөлшері, кірісі, оқуы, біліктілігі жəне компаниялар ұсынған басқа ұқсас курстар сияқты айнымалыларды қамтиды.

Зерттеудің бірегейлігі / құндылығы – қызметкерлердің компанияға қалай əсер ететінін талдайтын көптеген зерттеулер бар, бірақ олардың көпшілігі сапалы зерттеу сипатына ие. Авторлар өз кезегінде сандық модельдеуді қолданады жəне Қазақстандағы ірі компанияларды талдайды.

Нəтижелер. Біздің нəтижелеріміз қызметкерлер санының статистикалық маңызды екенін көрсетеді оң кіріске əсер ету. Қызметкерлердің көп болуы жоғары кірістермен байланысты.

Зерттеу мақсаты – Зерттеудің мақсаты-біліктілік деңгейіне байланысты Қазақстанның еңбек нарығындағы жұмыспен қамту жəне жалақы тенденцияларын анықтау.

Əдіснамасы – Зерттеу кабинеттік əдіспен жүргізілді жəне екі кезеңнен тұрды. Зерттеудің бірінші кезеңінде жұмысқа орналасудың, жұмыспен қамтудың жəне жалақының жалпы көрсеткіштері, ал екінші кезеңде - біліктілік деңгейіне байланысты талданды. Қазақстан Республикасы стратегиялық жоспарлау жəне реформалар агенттігінің ұлттық статистика бюросының статистикалық деректері дереккөз базасын құрды. Зерттеу жүргізу барысында келесі шектеулер, жас пен жынысы жəне аймақтық бөліністегі жұмысқа орналасу деректерінің, сондай-ақ белгілі бір уақыт кезеңіне зерттелетін статистикалық деректердің болмауы болды. Зерттеудің негізгі əдістері салыстыру, экономикалық-статистикалық талдау, көлденең жəне тік талдаулар болды.

Зерттеудің бірегейлігі / құндылығы – Жұмыспен қамту мен жалақыны зерттеу əсіресе пандемиядан кейінгі кезеңде өзекті болып табылады, өйткені пандемия жəне онымен байланысты цифрлық қайта құрулардың жеделдеуі еңбек нарығының дамуына айтарлықтай əсер етті. Бұл зерттеу біліктілік деңгейіне байланысты Қазақстан еңбек нарығындағы жұмыспен қамту жəне жалақыны зерттеу бойынша зерттеу кемшіліктерін толтыруға бағытталған.

Зерттеу нəтижесі – Қазақстанның еңбек нарығында келесі тенденцияларды бөліп көрсетуге болады: экономиканың үшінші секторындағы жұмыспен қамтудың артуы, жоғары білікті қызмет көрсету салаларындағы жұмыспен қамтудың артуы, жоғары білікті жəне жоғары білімді қызметкерлер үлесінің артуы, қызметкерлердің жалпы санының өсуі, əйелдер арасында жұмыспен қамтудың артуы, күнделікті дене еңбегімен жəне қайталанатын оқу тапсырмаларымен байланысты кəсіптер мен мамандықтар бойынша жұмысқа орналасудың төмендеуі, білікті жұмысшылардың жалақысының жылдам өсуі, гендерлік сегрегация, жалақының теңсіздігі, оның ішінде гендерлік.

Зерттеудің мақсаты: дамушы елдердегі, əсіресе Қазақстандағы жергілікті билік органдарының əйелдер кəсіпкерлігін ілгерілету, қолдау жəне тұрақты дамытудағы рөлін зерттеу болып табылады.

Əдістеме: бұл зерттеу жергілікті өзін-өзі басқару органдарының əйелдер кəсіпкерлігін көтермелеу мен қолдаудағы рөлін зерттеу мақсатында бар маңызды əдебиеттерді негізгі бөлімде талдауды қамтиды. Зерттеу əдістемесі жалпы ресми статистика мағлұматтарын, сонымен қатар, əйелдер кəсіпкерлігі саясатына қатысты мүдделі тараптармен сұхбаттау, сұхбаттарды талдау, маңызды тақырыптарды анықтау жəне кодтауды қамтиды.

Зерттеудің əсері: зерттеу жауапты мемлекеттік органдар үшін ұсыныстар əзірлеу арқылы мүдделі тараптарға құнды мағлұматтар мен жүзеге асырылатын жоспарларды ұсынуға бағытталған. Зерттеу экономикалық өсуді ынталандыру жəне гендерлік теңдікті ілгерілету үшін əйелдердің кəсіпкерлікке қатысуының маңыздылығы туралы ақпаратты қорытындылауға бағытталған.

Зерттеу нəтижелері: зерттеу жергілікті өзін-өзі басқару органдарының əйел кəсіпкерлерді қолдау мен олардың мүмкіндіктерін кеңейтудегі рөліне қатысты маңызды тұжырымдарды анықтады. Бұл нəтижелер кəсіпкерлік саласындағы əйелдердің алдында тұрған мəселелерді жақсырақ түсінуге ықпал етеді жəне оларды шешу бойынша ұсыныстар береді.

Зерттеу мақсаты – ақпараттық жүйелерінен алынған ресми деректер негізінде фриланс нарығы қызметтерінің нақты көлемін, қазақстандық еңбек нарығындағы фриланс масштабын бағалау.

Əдіснама келесідей əдістерді қамтиды: еңбек нарығы көрсеткіштерінің статистикалық жəне сандық талдауы; зерттеу тақырыбы бойынша отандық жəне шетелдік ғалымдардың еңбектерін сапалы талдау; зерттеу нəтижелерін визуализациялаудың графикалық əдістері.

Зерттеудің құндылығы. Жұмыста қазақстандық фриланс нарығының қазіргі жағдайы мен кілт мəселелерінталдаунəтижелеріұсынылған; отандықфрилансмасштабтарынабағаберілген, фрилансингті дамытудың жаңа перспективалары, оның жұмыссыздықты азайту жəне халықты жұмыспен қамтуды қамтамасыз ету мəселелерін шешудегі əлеуметтік-экономикалық рөлі қарастырылады..

Зерттеу нəтижелері. Бүгінгі таңда Қазақстанда фриланс кең таралмаған жəне еңбек нарығына нарығына ықпалы аз, десек те көптеген фрилансерлер назардан тыс қалуда. Фриланс қызметтері нарығы еңбек нарығындағы ахуалмен тығыз байланысты. Жұмыссыздықтың айтарлықтай жоғары деңгейі, мамандық бойынша жұмысқа орналасуға мүмкіндіктің болмауы адамдарды осы еңбек түрін таңдауға мəжбүрлейді.

Зерттеудің мақсаты – бұл зерттеу Қазақстанның мемлекеттік жəне жеке жоғары оқу орындарында стратегияны əзірлеу практикасын зерделеуді жəне оларды жетілдіру бойынша ұсынымдар əзірлеуді мақсат етеді. Стратегияны əзірлеу процесіне, стейкхолдерлерді тартуға, пандемияның əсеріне, сондайақ əл-ауқат пен цифрландыру мəселелеріне ерекше назар аударылады.

Əдіснамасы – жинау əдісі ретінде жартылай құрылымдалған бетпе-бет жəне онлайн сұхбаттар қолданылды. Зерттеушілер стратегияны əзірлеуге қатысқан немесе қатысқан жоғары немесе орта буын басшыларымен (ректор, проректор, департамент басшысы) 7 жартылай құрылымдық сұхбат жүргізді, сондай-ақ стратегиялық құжаттарға талдау жүргізілді.

Зерттеудің бірегейлігі / құндылығы – ғылыми əдебиеттерде пандемияның жоғары білім берудегі əртүрлі процестерге əсері туралы көптеген зерттеулер бар, бірақ цифрландыру мен студенттер мен қызметкерлердің əл-ауқатын ескере отырып, стратегиялық жоспарлау процесіне əсері аз зерттелген. Бұл зерттеу осы олқылықтың орнын толтырады, сондай-ақ Қазақстанның жоғары оқу орындарында Стратегиялық жоспарлау кезіндегі тəжірибелер мен қиындықтарды көрсетеді.

Зерттеу нəтижелері – Стратегиялық жоспарлау процесінде стейкхолдерлердің аз қатысуымен жоғарыдан төменге қарай тəсіл байқалады. Мемлекеттік жоғары оқу орындарында стратегияларды осы KPI-ге қол жеткізу жөніндегі жоспарға айналдыра отырып, мнво түсірген тиімділіктің негізгі көрсеткіштері (KPI) басымрөлатқарады. Пандемия жоғары оқу орындарын цифрлан дыруғастратегиялық тұрғыдан қарауға итермеледі, бірақ жоспарлау процесінде əл-ауқат мəселелері ескерілмейді.

Зерттеу мақсаты. Бұл мақаланың мақсаты Қазақстандағы қауымаралық қақтығыстардың түпкі себептерін түсіндіру үшін жанжалдың экономикалық теорияларының негізділігін зерттеу болып табылады.

Əдіснамасы. Мұндай теориялық шолу жəне сапалы əдіснамалық тəсіл неғұрлым егжей-тегжейлі көрініс береді жəне жергілікті контекстті ескере отырып, деэскалация стратегиясын құрудың бастапқы қадамын білдіреді.

Зерттеудің бірегейлігі / құндылығы. 2020 жылғы Қордай қақтығысын терең зерттеу арқылы біздің мақала қауымаралық қақтығыстардың тамырын кеңестік мұралар мен тіл саясатымен байланыстыратын зерттеулерді жоққа шығарады. Бұл əдебиеттерде қауымдастықтардың наразылығының себептері жеке басының саясатымен жəне/немесе ұжымдық құқықтардың бұзылуымен түсіндіріледі жəне белгілі бір нəрсе ретінде қабылданады. Олар дискурсқа назар аударады. Оның орнына, бұл мақала «ашкөздік» жəне «салыстырмалы айыру» экономикалық теорияларының Қазақстандағы қақтығыстар контекстінде қолданылуын зерттейді.

Зерттеу нəтижелері. Қазақстан Республикасы Ғылым жəне жоғары білім министрлігінің ғылымизерттеу жобасының қолдауымен жүргізілген далалық жұмыстардың нəтижелерін пайдалана отырып, біз экономикалық «ашкөздік» теориялары жергілікті деңгейде жыртқыштық контекстті түсіндіреді, ал «салыстырмалы айыру» теориялары жергілікті қабылдауды көрсетеді. Осы екі жағдайдың қосындысы ұжымдық наразылық үшін қолайлы жағдай туғызды жəне жанжалдың негізгі себебі болды.

Зерттеудің мақсаты – «жасыл» қаржыландыруды жəне ESG инвестицияларын дамытудағы шетелдік тəжірибені зерттеу негізінде Қазақстандағы экологиялық жауапты инвестицияларды қаржылық қолдаудың тиімді экожүйесін қалыптастыру бойынша практикалық ұсыныстарды əзірлеу.

Əдістеме – зерттеу барысында салыстырмалы бағалау, логикалық жалпылау, ұқсастыққ, мəліметтерді жүйелеу жəне топтастыру əдістері қолданылды; зерттеудің негізі отандық жəне шетелдік авторлардың ғылыми журналдардағы жарияланымдары болды.

Зерттеудің түпнұсқалығы / құндылығы – зерттеу нəтижелерін Қазақстанда жауапты инвестиция жəне «жасыл» қаржыландыру экожүйесін құру саласындағы мемлекеттік саясатты жетілдіруде қолдануға болады. Зерттеу нəтижелерін кешенді пайдалану Қазақстанның қаржы нарығының дамуына серпін береді жəне экономиканың тұрақтылығын қамтамасыз ете отырып, жүргізіліп жатқан қаржы саясатының тиімділігін арттырады.

Зерттеу нəтижелері – экожүйе түсінігі қарастырылып, оның негізгі элементтері сипатталады; экологиялық жауапты инвестицияларды қаржылық қолдау экожүйесінің мазмұнын зерттеді; жауапты қаржыны жəне «жасыл» қаржыландыруды қолдайтын жаһандық экожүйе элементтерінің типологиясы жүргізілді жəне жаһандық, өңіраралық жəне ұлттық деңгейде жауапты инвестициялардың əдіснамасын əзірлейтін халықаралық ұйымдар анықталды; Қазақстанның қор нарығының «жасыл» құрастырушы бөлігін дамыту шараларына талдау жүргізілді, KASE жəне AIX биржаларындағы «жасыл» облигациялар көлемі бағаланды.

Қазақстандағы экологиялық жауапты инвестицияларды қаржылық қолдаудың экожүйесінің бас схемасы ұсынылды, оның негізі Қаржы нарығын реттеу жəне дамыту агенттігі, Экология, геология жəне табиғи ресурстар министрлігі, Энергетика министрлігі, «Астана» халықаралық қаржы орталығы болып табылады. Қазақстан Ұлттық Банкі мен жергілікті билік органдарын экологиялық жауапты қаржыландыруды дамытуға белсендірек тарту бойынша ұсыныстар əзірленді. Корытындысында, Қазақстандағы «жасыл» қаржы экожүйесін одан əрі дамытудың 10 негізгі бағыты ұсынылған.

Зерттеу мақсаты – цифрлық технологияларды пайдалану негізінде Қазақстандағы тұрақты даму жобаларын қаржылық қолдауды арттырудың жаңа тетіктерін анықтау.

Əдіснамасы.Зерттеудіжүргізуүшінғылымиəдебиеттердіңмазмұнынталдау, Қазақстандағытұрақты қаржыландыруды дамыту көрсеткіштерінің динамикалық талдау, инвестициялық платформалар мен порталдардың мүмкіндіктерін салыстырмалы талдау əдістері қолданылды. АХҚО Жасыл қаржыландыру орталығының, Қазақстан Республикасы Стратегиялық жоспарлау жəне реформалар агенттігінің Ұлттық статистика бюросының статистикалық деректері, тұрақты даму саласындағы халықаралық жəне ұлттық стандарттар мен нұсқаулықтар зерделенді.

Зерттеудің бірегейлігі/құндылығы. Зерттеу Қазақстанда тұрақты қаржыландыруды дамытудың өзекті мəселесін шешуге бағытталған. Осы мақсатқа жету үшін зерттеу тұрақты дамуға жеке инвестицияларды тартуға көмектесетін цифрлық платформаларды пайдалануды ұсынады. Жобалардың тұрақты даму мақсаттарына сəйкестігін тексеру критерийлері жүйеленді.

Зерттеу нəтижелері. Тұрақты даму жобаларын қаржыландыруға арналған цифрлық платформаны əзірлеу кезеңдері, процестер мен ақпарат ағындары арасындағы логикалық байланыстар, платформаны пайдаланушылар арасындағы байланыс түрлері анықталды. Платформаның шешімі жасыл экономика мен əлеуметтік жобаларды қаржыландырудың өсуіне ықпал етіп, тұрақты даму басымдықтарын ілгерілетуге елеулі үлес қоса алады.