Зерттеу мақсаты – Қазақстан өңірлерінің тәуелсіздік жылдарындағы қалыптасқан демографиялық даму жағдайына әлеуметтік-экономикалық факторлардың әсерін салыстырмалы зерттеу.
Әдіснамасы. Әлеуметтік-экономикалық және демографиялық факторлардың көпжылдық ресми мәліметтері негізінде өзара әсерін зерттеуге корреляциялық талдау әдісі және Қазақстан өңірлерін демографиялық потенциалына қарай топтастыру үшін көпөлшемді статистика-математикалық әдістің кластерлік талдау әдісі қолданылды.
Зерттеудің бірегейлігі / құндылығы. Қазақстан мысалында әлеуметтік-экономикалық және демографиялық факторлардың өзара әсерінің корреляциалық байланысы уақыт кезеңдерімен зерттеліп талдау жасалды. Әлемдік деңгейдегі халық санының өсуі оның тұрмыс жағдайының жоғарылауына тәуелді тезисі Қазақстан мысалында ұзақ мерзімде жылдар аралығында зерттеліп демографиялық даму бір ғана экономикалық факторлар емес көп факторлардың жиынтығынан қалыптасатыны анықталды. Елдің демографиялық жағдайын сипаттайтын көпөлшемді факторлар арқылы топтастырылып Қазақстан өңірлерін демографиялық потенциалына сәйкес кластерлеу арқылы зерттелді.
Зерттеу нәтижелері. Әлеуметтік-экономикалық факторлар демографиялық жағдайдың қалыптасуына әсер етеді және белгілі бір жағдайда қалыптасқан демографиялық тенденция өз кезегінде елдің әлеуметтік-экономикалық жағдайының тенденциялық өзгеруіне ықпал етеді. Қорыта келгенде әлеуметтік-экономикалық-демографиялық үрдістер өзара екі жақты тығыз тәуелділікте болатыны негізделді.

Зерттеу мақсаты – Қазақстан Республикасында жұмыспен қамту парадигмасын дамыту, халықты неғұрлым тиімді жұмыспен қамтуды қамтамасыз етудің тиімді тәсілдерін әзірлеу.
Зерттеу әдіснамасы. Зерттеуде танымның диалектикалық әдісі, ғылыми жалпылау және жіктеу әдістері, жүйелік және салыстырмалы талдау әдістері қолданылды. Жалпы ғылыми әдістермен қатар баланстық және индекстік әдістер, болжау және жоспарлау әдістері пайдаланылды.
Зерттеу бірегейлігі / құндылығы. Жұмыс күші артық аймақтарда еңбек нарығының қалыптасуы мен дамуына ықпал ететін факторлар анықталып, талданған.
Зерттеу нәтижелері: Жұмыс күші артық өңірдің еңбек нарығының жұмыс істеуін жетілдіру жол- дарын айқындау барысында әлеуметтік, басқарушылық және өңірлік еңбек нарығының өзін-өзі дамы- ту қағидаттары негізінде Түркістан облысы үлгісінде еңбек күші артықтау еңбек нарығы анықталып, оның тұжырымдамасы әзірленді.

Зерттеудің мақсаты қазіргі уақытта Қазақстан Республикасында көптеген кәсіпорындар бастан кешіп отырған экономикалық құлдырау және дағдарыс жағдайы кезеңінде жұмыспен қамтуға, персоналды босатуға байланысты сұрақтарға назар аудару болып табылады. Қазақстандағы дағдарысқа қарсы персоналды басқару тәсілінің өзі соңғы уақытта жұмыс беруші мен мемлекет тарапынан маңызды көңіл бөлетін нысандардың біріне айналуда. Мақалада дағдарыс жағдайында кәсіпорындардың адами капиталын сақтап қалу үшін еңбек нарығындағы туындаған жағдайлардан шығуға мүмкіндік беретін адами ресурстарды басқарудың жекелеген әдістері, әкімшілік ықпал ету тетіктері қарастырылған.
Зерттеу әдістемесі. Осы мақаламен жұмыс жасауда салыстырмалы әдістер, алғашқы деректерді талдау, жинау және өңдеу, статистикалық байқау және салыстыру ғылыми әдістері қолданылды.
Зерттеудің құндылығы экономикалық дағдарыстардың жиілеп кетуіне байланысты кәсіпорын персоналын басқарумен байланысты мәселелерді зерделеуде.
Зерттеу нәтижелері. Алынған деректерді талдау негізінде біз ковидтен кейінгі кезеңдегі дағдарысқа қарсы шаралар Қазақстан Республикасындағы экономикалық жағдайды теңестіруге әкелгенін, жоғары білікті еңбекке деген сұраныс ұсыныстан асып түсетінін анықтадық. Мақалада персоналды материалдық және материалдық емес ынталандыру мен мотивация, жоғары кәсіби қызметкерлерді ұстап қалу үшін корпоративтік мәдениетті дамытуды қамтитын кәсіпорынның дағдарысқа қарсы саясатының негізгі бағыттары қарастырылып, айқындалды. HR бөлімшелердің негізгі міндеттері іс жүзінде қолдануға болатын дағдарысқа қарсы шараларды әзірлеу арқылы кәсіпорын басшыларын, мамандары мен қызметкерлерін өзара қолдауға бағытталған.

Зерттеу мақсаты – ғылыми зерттеулер мен әзірлемелер, халықаралық қатынастарды басқару мысалында жоғары білім беру жүйесінде болып жатқан бизнес-үдерістерді зерттеу, сондай-ақ жоғары оқу орындарында инновациялық бизнес- үдерістерді басқару әдістерін жетілдіру бойынша ұсыныстар әзірлеу.
Әдіснамасы. Бұл зерттеу статистикалық талдау, салыстыру және сандық әдістерді, атап айтқанда сауалнаманы қоса алғанда, жалпы ғылыми әдістер мен құралдар кешенін қолдануға негізделген. Сауалнамаға университеттің профессор-оқытушылар құрамы мен қызметкерлерінің 31 өкілі қатысты. Барлық жиналған деректер біріктіріліп, мақалада ұсынылды.
Зерттеудің бірегейлігі / құндылығы. Бизнес-үдерістерді басқаруға қатысты, әсіресе, зерттеулер саласындағы оқытушылардың пікірін түсіну жоғары оқу орындарында болып жатқан бизнес- процестерді басқарудағы өзекті проблемаларды анықтауға ықпал етеді, сол арқылы осы мәселелерді шешуге көмектеседі және жоғары оқу орындарында стратегиялық басқаруды жақсартуға көмектесетін тиімді кеңестер береді.
Зерттеу нәтижелері. Зерттеулер жүргізу және басқа университеттермен халықаралық қатынастарды жақсарту университеттерде тиімсіз зерттеулерге, қызметкерлердің ынталандырылмауы және білім беру қызметтері нарығында зерттеу нәтижелерін аз пайдалануға әкелетін бірқатар кемшіліктерге ие екендігі анықталды.

Зерттеу мақсаты – жаңа индустрияландыру жылдарында жинақталған тәжірибе мен қосылған құны жоғары экспортқа бағдарланған экономиканы қалыптастыру жөніндегі орта мерзімді міндеттер тұрғысынан бизнесті басқарудағы мемлекеттің рөлін бағалау.
Әдістеме. Зерттеудің теориялық-әдіснамалық негізі бизнесті басқарудың әртүрлі аспектілері бойынша ғалым-экономистердің ғылыми жарияланымдарында баяндалған негізгі ережелер болды. Ғылыми-әдістемелік аппарат Қазақстандағы бизнестің жай-күйі туралы статистикалық деректердің себеп-салдарлық және ағымдағы талдауын қамтиды. Мемлекет пен бизнестің өзара іс-қимылын, өнеркәсіпті мемлекеттік қолдаудың қолданылатын шараларын бағалау негізіне кәсіпкерлік қызметті зерттеуде дәстүрлі пайдаланылатын ұғымдар мен ұғымдар алынған.
Зерттеудің бірегейлігі / құндылығы бизнесті мемлекеттік қолдаудың бытыраңқы құралдарынан оның дамуын ынталандырудың кешенді жүйесіне көшудің орындылығын негіздеуден тұрады.
Зерттеу нәтижелері – бизнестің ішкі нарықта алға жылжуын және өнеркәсіптік кәсіпорындардың халықаралық нарықтарға шығуын тежейтін негізгі себептер анықталды. Өнеркәсіптік саясат шеңберінде бизнесті мемлекеттік қолдаудың түрлі шараларына баға берілді. Айтарлықтай қаражатқа қарамастан, мемлекеттік бағдарламаларды іске асыру да, мемлекеттік қолдау шаралары да тұтастай алғанда Қазақстан экономикасының даму қарқынын айқындайтын Қазақстанның өңдеуші өнеркәсібіне көп дәрежеде қолдау көрсететіні көрсетілген. Индустриялық кәсіпкерліктің әлеуетін арттыру бойынша ұсынымдар әзірленді және орта мерзімді кезеңде кәсіпкерлікті мемлекеттік реттеудің негізгі бағыттары белгіленді.

Зерттеу мақсаты – қаланың тұрақты дамуына қол жеткізу үшін мемлекеттік-жекешелік әріптестік тұжырымдамасын және оны «жасыл» экономика саласында іске асыру тәжірибесін талдау.
Әдіснамасы. Зерттеу 2008 жылдан 2022 жылға дейінгі кезеңде Scopus, Web of Science халықаралық дерекқорларынан жиналған мемлекеттік-жекешелік әріптестік тақырыбы бойынша ғылыми жұмыстарға негізделген. Зерттеудің негізгі әдістеріне тарихи және логикалық әдістер, бақылау, талдау және синтез жатады.
Зерттеудің бірегейлігі / құндылығы – авторлар әлемнің түрлі елдерінде мемлекеттік-жекешелік әріптестіктің кең таралған модельдерін ұсынған, Қазақстанда мемлекеттік-жекешелік әріптестік тұжырымдамасының, оның ішінде «жасыл» экономика саласындағы дамуының сипаттамасы кел- тірілген.
Зерттеу нәтижелері – Зерттеу нәтижелері көрсеткендей, қаланың тұрақты даму мақсаттарына қол жеткізу үшін мемлекеттік-жекеменшік әріптестікті жүзеге асыруда жеке сектордың рөлі ар- тып келеді. Мемлекеттік-жекешелік әріптестік механизмі мемлекеттік бюджетке түсетін қаржылық жүктемені азайта отырып, мемлекет дәстүрлі түрде көрсететін қызметтердің сапасы мен тиімділігін арттыруға мүмкіндік береді. «Жасыл» технологиялар мен «жасыл» қаржыландыру негізінде қалалық инфрақұрылымдық жобаларды іске асырудағы мемлекеттік-жекеменшік әріптестік ең табысты үлгілер болып табылады. Алайда, жасыл жобалар саны әлемде де, Қазақстанда да мемлекеттік-жекешелік әріптестіктің қалалық жобаларының жалпы санында соңғы орын алады. Қазіргі уақытта Қазақстанда мемлекеттік жеке меншік әріптестік тұжырымдамасын іске асыру үшін жағдайлар қалыптасты, алайда Жобалардың рентабельділігінің төмендігінің негізгі себебі, осыған байланысты заңнамада рәсімдерді оңайлату, салықтық жеңілдіктер беру жолымен Мемлекеттік-жекешелік әріптестікті дамыту үшін ын- таландыру шараларын көздеу қажет. субсидиялар және қызмет көрсеткені үшін алым ставкаларын қайта қарау.

Зерттеудің мақсаты – Қазақстандағы және оның аймақтарындағы халықты қоныстандыру және жаңа жерлерге орналастыру жүйесінің аумақтық ұйымдастырылуына, сондай-ақ оның бүгінгі таңдағы басқарылу жай-күйіне талдау жасап, баға беру, бұл мәселені басқаруға қатысты нақты ұсыныстар беру.
Әдіснамасы – халықты қоныстандыру және жаңа жерлерге орналастыру жүйесінің аумақтық ұйымдастырылу жай-күйін, сондай-ақ қоныстандыру жүйесін басқарудың теориялық-әдіснамалық қырларын түрлі талдау, жинақтау әдістерін қолдана отырып зерттеу. Мәліметтерді статистикалық көрсеткіштер бойынша графика, кесте, диаграмма арқылы беру әдісі қолданылды. Зерттеу үшін Қазақстан Республикасы Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігінің Ұлттық статистика бюросының және олардың аумақтық органдарының ресми сайттарында жарияланған статистикалық ақпараты пайдаланылды.
Зерттеудің бірегейлігі / құндылығы – зерттеуде әртүрлі статистикалық әдістер және олардың Қазақстандағы және оның аймақтарындағы ресми статистикалық мәліметтерге сәйкес апробациясы қолданылды. Зерттеудің ғылыми-практикалық нәтижелерін халықты қоныстандыруды дамыту бағдарламаларын және елді мекендердің аумақтық жүйесін басқаруды жаңғырту стратегияларын әзірлеуде пайдалануға болады. Жекелеген теориялық және әдістемелік тұжырымдар мен әзірлемелер елдің және оның аймақтарының әлеуметтік-демографиялық дамуын талдауға және басқарушылық шешімдерді қабылдауға негіз бола алады.
Зерттеу нәтижелері. Елді мекендер мен халықты қоныстандыру жүйесінің жалпы ел бойынша да, тұтастай алғанда да елді мекендердің аумақтық жүйесінің дамуын басқаруға байланысты көрсеткіштер: әртүрлі факторлардың, соның ішінде халықтың қозғалысының әсерінен елді мекендер санының өзгеруіне негізделген аумақтық дамуын басқару мәселелерін зерттеу негізінде статистикалық есеп жүйесіне сүйене отырып қоныстандырудың біртұтас жүйесін әзірлеу мен енгізудегі міндеттемелер мен проблемаларды шешу шаралары ұсынылады.

Мақалада «ақылды қала» тұжырымдамасының заманауи аспектілері ұсынылған, адами капиталдың оның құрылуы мен өмір сүруі үшін маңыздылығы негізделеді, желілер мен «тірі зертханалар» арқылы адами капиталдың дамуы сипатталады. Қазақстандағы «ақылды қалаларды» дамытудың қазіргі жағдайы, сондай-ақ адами капиталды дамытуға арналған желілер мен «тірі зертханалардың» қалыптасуы мен жұмыс істеуі сипатталған.
Зерттеудің мақсаты – желілер мен «тірі зертханалар» арқылы Қазақстандағы «ақылды қалалардағы» адами капиталды дамытудың қазіргі жағдайын талдау.
Әдіснамасы – зерттеу аясында жүйелі тәсіл қолданылды, мазмұнды талдау, синтездеу, жүйелеу және т. б.
Зерттеудің бірегейлігі / құндылығы – «ақылды қалаларды» қалыптастыру тұжырымдамасындағы адами капиталды дамытудың келешегі мен проблемаларының қазіргі жағдайын негіздеу.
Зерттеу нәтижелері: адами капитал «ақылды қалаларды» дамытудың іргелі ресурсы болып табылады, өйткені олардың тұжырымдамасының өзі адамның өзіне және оның қажеттіліктеріне негізделген; «ақылды қалаларды» дамытудың қазіргі жағдайы адами капитал үшін бәсекелестіктің күшеюімен сипатталады; адами капиталдың даму деңгейі «ақылды қаланы» қалыптастыру және одан әрі табысты дамытудың ең маңызды шарты болып табылады; «ақылды қалаларды» дамытудың табыстылығы адами капиталды дамыту сапасына байланысты; желілер мен «тірі зертханалар» – білімді қалыптастыруға, онымен бөлісуге, барлық пайдаланушылардың жеке дағдылары мен тәжірибесін дамытуға мүмкіндік беретін адами капиталды дамытудың сапалы жаңа құралы «ақылды қала».

Зерттеудің мақсаты: Бұл ғылыми жұмыстың мақсаты АҚШ пен Ұлыбританиядағы жылжымайтын мүлік компанияларының қаржылық көрсеткіштеріне әсер ететін фирманың тән және макроэкономикалық факторларын эмпирикалық түрде зерттеу болып табылады.
Зерттеудің бірегейлігі / құндылығы: Бұл эмпирикалық жұмыстың үлесі екі жақты. Біріншіден, бұл жаһандық қаржылық дағдарыс кезеңінен кейінгі АҚШ пен Ұлыбританиядағы жылжымайтын мүлік компанияларының табыстылығын анықтау үшін нақты және макроэкономикалық айнымалылар қолданылатын алғашқы зерттеу. Екіншіден, біздің білуімізше, табыстылықты анықтау үшін саяси тұрақтылық айнымалысын қолданған зерттеу жоқ.
Әдістемесі: Тәуелді және тәуелсіз айнымалылар арасындағы байланысты эмпирикалық түрде зерттеу үшін регрессиялық талдау жүргіздік. Автокорреляция мен гетероскедастықты түзету үшін рұқсат етілген жалпыланған ең кіші квадраттар (FGLS) әдісі қолданылады.
Зерттеу нәтижелері: Капиталдың жеткіліктілігі мен құрылымы, сондай-ақ басқару тиімділігі мен корпоративтік салық мөлшерлемесі жылжымайтын мүлік компанияларының қаржылық көрсеткіштеріне күшті және маңызды әсер ететіні анықталды.