ҚАЗАҚСТАННЫҢ ЖҰМЫССЫЗДЫҚ ДЕҢГЕЙІН БАҒАЛАУҒА КЛАСТЕРЛІК ТАЛДАУ ТӘСІЛІН ҚОЛДАНУ

Зерттеу мақсаты. Қазақстанның әкімшілік территориялық бірліктерінің еңбек нарығындағы жағдайының өзгешелігін анықтау және мемлекет аумақтарының жұмыссыздығына әсер ететеін ерекше факторларын зерттеу.
Әдіснамасы. Кластерлік таалдау және сандық корреляция-регрессия талдаулары жүргіліген.
Зерттеудің бірегейлігі / құндылығы. Мақалада Қазақстанның 14 облысы мен 3 республикалық маңызы бар қалаларының еңбек нарығындағы жағдайының айырмашылығының деңгейін анықтау мақсатында мемлекеттің территориялық бірліктерінің көптік классификациясын жүргізу тәсілдері қарастырылған. Алынған сипаттау белгілерінің негізінде мемелекеттің жұмыссыздығын азайтуға дифференциалданған шаралар ұсынылған.
Зерттеу нәтижелері. Автормен Қазақстанның әкімшілік территориялық бірліктерінің еңбек нарығындағы жағдайы бағаланды. Көптік топтау нәтижесінде 3 кластер алынып, мемлекеттің облыстары мен қалаларының еңбек нарығындағы экономикалық жағдайы сипатқа ие болды. Жұмыссыздықты төмендету арқылы тұрғындардың әл-ауқатын көтеруге шаралар берілді.

1. Башина О. Э., Иванова Н. Ю. Многомерные статистические группировки. – М.: МГУК, 2001. – С. 24.

2. Боровиков В. П., Ивченко Г. И. Прогнозирование в системе STATISTICA в среде Windows. Основы теории и интенсивная практика на компьютере. – М.: Финансы и статистика, 2003. – 368 с.

3. Смит А. Исследование о природе и причинах богатства народов. – Петрозаводск: Петроком, 1993. – 319 с.

4. Ricardo D. The Principles of Political Economy and Taxation. – London: John Murray, AlbemarleStreet, 1817. – 509 p.

5. Marshall A. Principles of Economics. – London: Macmillan, 1920. –731 p.

6. Keynes J. M. The General Theory of Employment, Interest and Money. – Macmillan Cambridge University Press, 1935. – 342 p.

7. Уткин Э. А. Мотивационный менеджмент / Э.А. Уткин. – М.: ЭКМОС, 1999. – 256 с.

8. Егоршин А. П. Мотивация трудовой деятельности. – Н. Новгород: НИМБ, 2003. – 320 с.

9. Слезингер Г. С. Труд в условиях рыночной экономики. Учебное пособие. – М.: ИНФРА-М, 1996. – 336 с.

10. Рофе А. И. Теоретические основы экономики и социологии труда: учебник для студентов вузов / А. И. Рофе, А. Л. Жуков. – М.: МИК, 1999. – 336 с.

11. Мельдаханова М. К., Калиева С. А. Занятость населения и факторы ее обеспечение // Известия НАН РК. 2014. – № 2 (294). – С. 59–64.

12. Абалкин Л. И. О мотивации трудовой деятельности // Россия и современный мир. – 1993. – № 2. – С. 69.

13. Рофе А. И., Збышко Б. Г., Ишин В. В. Рынок труда, занятость населения, экономика ресурсов для труда / А. И. Рофе. – М.: МИК, 1997. – 160 с.

14. Carlsson F., Johansson M., Petersson L. O., Tegsjö, B. Creating la-bour market areas and employment zones. Umeå University. – 1993.

15. Mačerinskienė, I., Aleknavičiūtė, R. National intellectual capital influence on economic growth in the European Union countries // Equilibrium. Quarterly Journal of Economics and Economic Policy. – 2017. – Vol.12. – № 4. – P. 573–592. – Doi: 10.24136/eq. v12i4.30.

16. Jindrová A., Vostrá Vydrová H. Modelling dependence indicators of labor market using advanced statistical methods // Acta Universitatis Agriculturae et Silviculturae Mendelianae Brunensis. – 2012. – № 60 (4). – P. 165–172. Doi:10.11118/actaun201260040165

17. Boeri T., Jimeno J. F. Learning from the great divergence in unemployment in Europe during the crisis // Labor Economics. – 2016. – Vol. 41. – P. 32–46. Doi:10.1016/j.labeco.2016.05.022.

18. Cheba K., Szopik-Depczyńska K. Multidimensional comparative analysis of the competitive capacity of the European Union countries and geographical regions // Oeconomia Copernicana. – 2017. – Vol. 8. – № 4. – P. 487–504. Doi:10.24136/oc.v8i4.30.

19. Bąk I. Influence of feature selection methods on classification sensitivity based on the example of a study of Polish voivodship tourist attractiveness // Folia Oeconomica Stetinensia. – 2014. – Vol. 13. – № 2. – P. 134–145. Doi:10.2478/foli-2013-0017.

20. Эконометрика / И. И. Елисеева – М.: Проспект, 2011. – 288 с.

21. Employment in Kazakhstan for 2014-2018. Statistical report [Electronic source] // Statistics Committee of the Ministry of National Economy of the Republic of Kazakhstan. – 2019. – URL: https://stat.gov.kz (accessed: 18.02.2020).

22. Main indicators of labor market by regions of Kazakhstan for 2014–2019) [Electronic source] // Statistics Committee of the Ministry of National Economy of the Republic of Kazakhstan. – 2020. – URL: https://stat.gov.kz (accessed: 18.02.2020).

23. Tatarczak A., Boichuk O. The multivariate techniques in evaluation of unemployment analysis of Polish regions // Oeconomia Copernicana. – 2018. – Vol. 9. – № 3. – P. 361–380. Doi:10.24136/oc.2018.018