МҮМКІНДІГІ ШЕКТЕУЛІ АДАМДАРДЫҢ ЛАЙЫҚТЫ ЕҢБЕГІ-ЕЛДІҢ ТҰРАҚТЫ ДАМУЫНЫҢ ФАКТОРЫ РЕТІНДЕ

Кейінгі кездері жұмыссыздық пен кедейшілік мәселесі жиі көтерілуде. Осыған байланысты азаматтардың әл-ауқатын дамыту үшін лайықты еңбектің маңыздылығына көңіл бөлінуде. Осыған орай, мақалада мүмкіндігі шектеулі адамдарды жұмыспен қамту мәселелері қарастырылады. Мүгедектердің лайықты еңбегіне қол жеткізгенде ел экономикасы тұрақты дамиды және олардың әлеуетін қарқынды пайдалану өте маңызды. Осыған орай жұмыс берушілер мен мүгедектер арасындағы өзара байланысты мемлекеттік реттеуге негіздеуді дамытудың қажеттілігі өсуде.
Мақаланың мақсаты дамыған елдердің экономикалық көрсеткіштерінің деректерін зерттеу және теориялық жағынан негіздеп, басқару қызметінің құрылу жүйесін талдау, сондай-ақ Қазақстанда жұмыспен қамтуды дамыту жөніндегі шараларды нақтылау болып табылады.
Зерттеу әдіснамасы. Салыстырмалы талдау, бақылау, мәселелерді анықтау және олардың шешімдерін іздеу әдістері.
Зерттеудің нәтижесі жұмысқа байланысты қиындықтарды жою мүмкіндігін және оларды іске асыруға назар аудару болып табылады. Мүгедектердің лайықты жұмысқа қол жеткізуіне кедергі келтіретін кедергілерді жою және экономика мен қоғамның дамуы үшін инклюзивті еңбек нарығы бағдарламасын дамыту қажеттілігі көрсетілген.

1. Закон Республики Казахстан от 13 апреля 2005 года № 39-III «О социальной защите инвалидов в Республике Казахстан» (с изменениями и дополнениями по состоянию на 26.12.2019 г.). [Электронный ресурс]. – 2005. – URL: http://https//online.zakon.kz/document/?doc_id=30008935 (дата обращения: 03.01.2020).

2. Decent work for persons with disabilities: promoting rights in the global development agenda. – International Labour Office, Gender, Equality and Diversity Branch, Conditions of Work and Equality Department. – Geneva: ILO, 2015. – 180 p.

3. Santilli S., Ginevra M, Nota L., Soresi S. Decent Work and Social Inclusion for People with Disability and Vulnerability: From the Soft Skills to the Involvement of the Context Transformation for Sustainable Development and Decent Work // Interventions in career design and education, 2018. – P. 303–313.

4. World Development Report – The Changing Nature of Work. – Washington, DC, 2019. – 142 p.

5. Heron R., Murray B. Assisting disabled persons in finding employment // A practical guide. – Bangkok: ILO 2003. – 56 p.

6. Pereira S., Nuno D. S., Leonor P. Empirical Research on Decent Work: A Literature Review // Scandinavian Journal of Work and Organizational Psychology. – 2019. – № 4(1). – P. 1-6.

7. Vornholt K., Villotti P., Muschalla B., Bauer J., Colella A., Zijlstra F., Van Ruitenbeek G., Uitdewilligen S., Corbi M. Disability and employment overview and highlights // European Journal of Work and Organizational Psychology. – 2017. – № 27 (1). – P 40–55.

8. Alex M., Richard L. F. Entrepreneurship and self-employment for people with disabilities //Australian Journal of Career Development, 2016. – P. 45–54.

9. Convention on the rights of persons with disabilities (CRDP) – United nations headquarters, New York. 13 December [Электрон.ресурс]. – 2006. – URL: https://www.un.org/development/desa/disabilities/convention-on-the-rights-of-persons-with-disabilities.html (дата обращения: 04.01.2020).

10. Australian Bureau of Statistics – Disabiltiy and Work: Employment, [Электрон.ресурс]. – 2019. – URL: https://www.and.org.au/pages/disability-statistics.html (дата обращения: 05.01.2020).

11. Human Resources and Skills Development Canada – Federal Disability Report: Advancing the Inclusion of People with Disabilities [Электронный ресурс]. – 2017 (Gatineau, Quebec). – URL: https://www150.statcan.gc.ca/n1/pub/89-654-x/89-654-x2018002-eng.htm (дата обращения: 05.01.2020).

12. Waldschmidt A., Lingnau K. Report on the employment of disabled people in European countries // Germany.Academic Network of European Disability experts (ANED), 2007. – P 33–35.

13. Mental Health and Work // OECD (Organisation for Economic Co-operation and Development). – Norway, 2013. – 64 p.

14. Danemark B. Report on the employment of disabled people in European countries: Sweden // Academic Network of European Disability experts (ANED) (Sweden), 2019, – P. 33–34.

15. Disability: in global directory, Switzerland [Электронный ресурс]. – 2019. – URL: https//private. disabilityin.org/global/switzerland/ (дата обращения: 06.01.2020).

16. Department for Work and Pensions: Office for Disability Issues (United Kingdom) – Disability facts and figures // An overview of official UK disability statistics from the Office for Disability Issues (June) [Электронный ресурс]. – 2013. – URL: http://1.http//odi.dwp.gov.uk/disability-statistics-and-research/disabilityfacts-and-figures.php#imp (дата обращения: 06.01.2020).

17. Basic facts: People with disabilities [Электронный ресурс]. – 2019. – URL: http://www.serviceandinclusion.org/index.php?page=basic (Дата обращения: 07.01.2020).

18. From Sheltered to Open Employment for People with Disabilities in Ireland (Dublin) [Электронный ресурс]. // NDA (National Disability Authority). – Ireland. – 2011. – URL: http://nda.ie/website/nda/cntmgmtnew.nsf (дата обращения: 07.01.2020)

19. Статистика министерство труда и социальной защиты населения Республики Казахстан [Электронный ресурс]. – 2019. – URL: http://enbek.gov.kz/ru/node/359322 (дата обращения: 07.01.2020).

20. Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 28 августа 2017 года № 280Об утверждении Правил и условий субсидирования затрат работодателей, создающих специальные рабочие места для трудоустройства инвалидов (с изменениями от 06.06.2018 г.) [Электронный ресурс]. – 2017. – URL: https://online.zakon.kz/document/?doc_id=31960139 (дата обращения: 07.01.2020).

21. Приказ Министра здравоохранения и социального развития Республики Казахстан от 13 июня 2016 года № 498. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 28 июля 2016 года № 14010. [Электронный ресурс]. – 2016. – https://online.zakon.kz/Document/?doc_id= 34535814 (дата обращения: 07.01.2020).

22. Дымочка М. А., Андреева О. С. Сборник по трудоустройству инвалидов, сформированный на основе успешно реализованных региональных практик и мероприятий, в том числе осуществляемых социально ориентированными некоммерческими организациями // ФГБУ – «Федеральное бюро медико-социальной экспертизы» Минтруда России. – М., 2018. – 125 с.