ТІКЕЛЕЙ ШЕТЕЛДІК ИНВЕСТИЦИЯЛАРДЫ ТАРТУДА ИНСТИТУЦИОНАЛДЫҚ ФАКТОРЛАРДЫҢ ӘСЕРІ

Зерттеудің мақсаты институционалдық факторлардың тікелей шетелдік инвестициялар ағыны үшін әсерін, тек жан басына шаққандағы жалпы ұлттық табысы орашадан жоғары деңгейінен асқан елдерге маңызды екенін дәлелдеу болып табылады.
Әдіснамасы. Авторлар бұл зерттеуде инвестордың белгілі бір елге инвестиция құю туралы шешім қабылдау кезінде ескеретін мемлекет дамуының шекті деңгейін анықтайтын әдістемені әзірлеп, қолданды.
Зерттеудің бірегейлігі /құндылығы. Жұмыстың маңыздылығы дамушы елдердің даму деңгейінің әр түрлілігіне байланысты, экономикалық дамудың шекті дәрежесі бар екенін және сол шектен асқаннан кейін ғана, ТШИ тартуда институционалдық ортаның маңыздылығы артатынын ашады. Басқаша айтқанда, дамушы елдер арасындағы әлсіз дамушы мемлекеттер үшін, институционалдық факторлар ТШИ ағымына әсер етпейді.
Зерттеудің нәтижесінде елдің жалпы ұлттық табысы орташадан жоғары болғанда ғана, институционалдық факторлар ТШИ-ға әсер ететіні дәлелденді. Демек, ТШИ тарту мақсатында жасалатын институционалдық өзгерістер, мемлекеттің жан басына шаққандағы жалпы ұлттық табысы білгілі бір шектен асқаннан соң жасалған дұрыс деп айқындалды.

1. Drimier M. H., Wolsten S., Su L. C. The Investment Climate and the Firm: Firm-Level Evidence from China – 2003.

2. De Mello L. Foreign direct investment-led growth: Evidence from time series and panel data // Oxford Economic Papers – 1999.

3. North D. Institutions, institutional change and the functioning of the economy. – 1997.

4. Hymer S. H. The international operations of national firms: A study of foreign direct investment. – Cambridge: MIT, 1976. – 288 p.

5. Porter M. The Competitive Advantage of Nations // Harvard Business Review. – 1976. – № 2. – pp.1–21.

6. Yıldırım A., Gökalp M. F. Institutions and Economic Performance: A Review on the Developing Countries // Procedia Economics and Finance. – № 38. – pp. 347–359. – Doi: 10.1016/S2212–5671(16)30207–6 - 2016.

7. Edison H. How Strong Are The Links Between Institutional Quality and Economic Performance // Finance & Development. – 2003. – № 40 (2). – P. 35–37.

8. Dunning J. Multinational Enterprises and the Global Economy. –Wokingham, England: Addison-Wesley Publishing Company, 1993.

9. Babayan G. The impact of institutional factors on attracting Foreign Direct Investment. – Flows Politecnico Di Milano, 2015.

10. Tintin C. The determinants of foreign direct investment inflows in the Central and Eastern European Countries: The importance of institutions // Communist and Post-Communist Studies. – 2013. – № 46. – pp. 287–298.

11. Ease of Doing Business [Электрондық ресурс] // The World Bank [ресми сайт]. – 2020. – URL: https://www.doingbusiness.org/en/rankings (қарау уақыты: 17.02.2020).

12. Worldwide Governance Indicators [Электрондық ресурс] // The World Bank [ресми сайт]. – 2020. – URL: http://info.worldbank.org/governance/wgi/Home/Documents (қарау уақыты: 17.02.2020)

13. Fan J. P. H. Institutions and Foreign Direct Investment: China versus the Rest of the World // World Development. – Vol. 37. – №. 4. – pp. 852–865.

14. Jadhav P. Determinants of foreign direct investment in BRICS economies: Analysis of economic, institutional and political factor, (ICEE-2012) // Procedia – Social and Behavioral Sciences. – 2009. – № 37. – pp. 5–14. – DOI: 10.1016/j.sbspro.2012.03.270 – 2009.

15. Villaverde J., Maza A. The determinants of inward foreign direct investment: Evidence from the European regions // International Business Review. – 2015. – № 24. – pp. 209–223. – DOI: 10.1016/j.ibusrev.2014.07.008.

16. Walsh J. P., Yu, J. Determinants of Foreign Direct Investment: a Sectoral and Institutional Approach. – IMF Working Paper WP/10/187, 2015. – 27 p.

17. Castiglione C., Castiglione C. FDI determinants in an idiosyncratic country. A reappraisal over the Russian regions during transition years // Communist and Post-Communist Studies. – 2012. – № 45. – pp. 1-10.

18. Экономикалық еркіндік индексі [Электрондық ресурс] // The Heritage Foundation [web-версия]. – 2019. – URL: https://www.heritage.org/index/pdf/2019/book/index_2019.pdf (қарау уақыты: 13.02.2020).

19. Мемлекеттік әлсіздік индексі 2019 [Электрондық ресурс] // The Fund for Peace [web-версия]. – 2020. – URL: http://fundforpeace.org/wp-content/uploads/2019/04/9511904-fragilestatesindex.pdf (қарау уақыты: 13.02.2020).

20. Мемлекеттік әлсіздік индексі [Электрондық ресурс] // The Fund for Peace [web-версия]. – 2020. – URL: https://fragilestatesindex.org/excel/ (қарау уақыты: 13.02.2020).

21. Экономикалық еркіндік индексі [Электрондық ресурс] // Index of Economic Freedom [web-версия]. – 2020. – URL: https://www.heritage.org/index/ranking (қарау уақыты: 13.02.2020).

22. 2019–2020 жылдарға арналған мемлекеттер кірісі деңгейлерінің жаңаша жіктелінуі [Электрондық ресурс] // The World Bank [ресми сайт]. – 2020. – URL: https://blogs.worldbank.org/opendata/newcountry-classifications-income-level-2019-2020 (қарау уақыты: 15.02.2020).