ШЫҒЫС ҚАЗАҚСТАН ОБЛЫСЫ ХАЛҚЫНЫҢ АҚШАЛАЙ КІРІСТЕРІ МЕН ШЫҒЫСТАРЫН ТАЛДАУ

Зерттеудің мақсаты. Халықтың өмір сүру деңгейін өзгерту үрдісінің мониторингі мақсатында халықтың ақшалай табыстары мен шығындарына талдау жүргізу, екінші жағынан, бұл өмір сүру сапасын арттыруға бағытталған әлеуметтік дамудың мемлекеттік бағдарламаларын әзірлеу, жүзеге асыру үшін қажетті база.
Зерттеу әдіснамасы. Кешенді талдау, жүйелі тәсіл, статистикалық зерттеу әдісі.
Зерттеудің бірегейлігі / құндылығы. Мақалада халықтың өмір сүру деңгейінің көрсеткіштерін бағалаудың теориялық және практикалық ерекшеліктері терең ойластырылған. Халықтың өмір сүру деңгейін болжамды есептеу тетігін одан әрі жетілдіру мақсатында кірістер мен шығыстарға талдау жүргізілді.
Зерттеу нәтижелер. Халықтың ақшалай табыстары мен шығыстарын талдау Шығыс Қазақстан облысында жан басына шаққандағы табыс республика бойынша көрсеткіштен жоғары екенін көрсетті. Орташа жан басына шаққанда тұтыну шығындары алынған табысты толығымен жабады. Қазақстан тұрғынымен салыстырғанда, Шығыс Қазақстан облысының (ШҚО) тұрғыны азықтың көп көлемін өндіреді, бұл ретте ақылы қызметтердің үлесі және азық-түлік емес тауарларға жұмсалатын шығындар төмен. Шығыс Қазақстан облысы тұрғынының шығынының көп бөлігін азық-түлік тауарларын және бірінші кезекте азық-түлік өнімдерін сатып алу есебінен қалыптастыратынын көрсетеді.

1. Федоренко Н. П., Римашевская Н. М. Система экономико-математических моделей для анализа и прогноза уровня жизни. – М.: Форум, Инфра-М, 2015. – 256 с.

2. Бузляков Н. И. Методы планирования повышения уровня жизни / Н.И. Бузляков. – М.: Экономика, 2015. – 208 с.

3. Жеребин В. М. Уровень жизни населения / В. М. Жеребин, А. Н. Романов. – М.: Финансы, 2015. – 230 с.

4. Майер В. Ф. Планирование социального развития и повышение уровня жизни народа / В. Ф. Майер. – М.: Изд-во МГУ, 1988. – 271 с.

5. Сыздыков М., Давильбекова Ж. Уровень и качество жизни населения, методологический аспект. – Алматы: Экономика. – 2014. – 362 с.

6. Берешев С., Можарова В., Пак В. Анализ показателей социального развития, как критерий качества жизни. – Алматы: Спектр. – 2016. – 374 с.

7. «Халықтың атаулы ақшалай табыстарын есептеу (бағалау) жөніндегі әдістемені бекіту туралы» ҚР ҰЭМ Статистика комитеті Төрағасының 2016 жылғы 21 қыркүйектегі № 214 бұйрығы.

8. «Тұрмыс деңгейін бағалау бойынша үй шаруашылықтарын іріктеп зерттеу нәтижелері бойынша кірістерді есептеу әдістемесін бекіту туралы» ҚР ҰЭМ Статистика комитеті Төрағасының 2017 жылғы 31 наурыздағы № 55 бұйрығы.

9. Оценка номинальных денежных доходов населения по регионам Республики Казахстан за 2010-2018 годы [Электронды ресурс]. // Комитет по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан [Офиц. сайт]. – URL: http://stat.gov.kz/faces/publicationsPage/publicationsOper (қарау уақыты: 17.01.2020).

10. Структура денежных доходов и расходов по регионам Республики Казахстан за 2010-2018 годы [Электронды ресурс]. // Комитет по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан [Офиц. сайт]. – URL: http://stat.gov.kz/faces/publicationsPage/publicationsOper (қарау уақыты: 17.01.2020).

11. Доходы населения используемые на потребление за 2018 год [Электронды ресурс]. // Комитет по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан [Офиц. сайт]. – URL: http://stat.gov.kz/faces/publicationsPage/publicationsOper (қарау уақыты: 17.01.2020).

12. Мониторинг уровня жизни населения в Республике Казахстан (электронные таблицы) за 2015- 2018 годы [Электронный ресурс]. // Комитет по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан [Офиц. сайт]. – URL: http://stat.gov.kz/faces/publicationsPage/publicationsOper (қарау уақыты: 17.01.2020).

13. «Ең төменгі күнкөріс деңгейінің шамасын есептеу қағидаларын бекіту және азық-түлік емес тауарлар мен көрсетілетін қызметтерге арналған шығыстардың тіркелген үлесін белгілеу туралы» ҚР ЕжХӘҚМ 2017 жылғы 7 қыркүйектегі № 296 және ҚР ҰЭМ 2017 жылғы 9 қазандағы № 354 бірлескен бұйрығы.

14. Расходы населения по регионам Республики Казахстан [Электронды ресурс]. // Комитет по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан [Офиц. сайт]. – URL: http://stat.gov.kz/faces/publicationsPage/publicationsOper (қарау уақыты: 17.01.2020).

15. Потребление продуктов питания населением Республики Казахстан [Электронды ресурс]. // Комитет по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан [Офиц. сайт]. – URL: http://stat.gov.kz/faces/publicationsPage/publicationsOper (қарау уақыты: 17.01.2020).