СТРАТЕГИЯЛЫҚ ӘЛЕУЕТТІ ЕСКЕРЕ ОТЫРЫП ҰЙЫМДАРДЫҢ БӘСЕКЕГЕ ҚАБІЛЕТТІЛІГІН БАҒАЛАУ

Зерттеудің мақсаты ұйымдардың бәсекеге қабілеттілігін стратегиялық бағалау әдістемесін жасау болып табылады.

Әдіснамасы. Зерттеу әдістемесі жалпы ғылыми әдістерге негізделген: талдау мен синтез; жүйелік, логикалық және салыстырмалы және стратегиялық талдау; іріктеу сауалнамалары; көп факторлы модельдеу; графикалық әдіс. Зерттелетін мәселе бойынша анықтамалық, статистикалық және нормативтік материалдар қолданылған. Бәсекеге қабілеттілікті талдау мен бағалау әдістерінің екі тобы қолданылады: сапалық және сандық.

Зерттеудің бірегейлігі/ құндылығы. Ұйымдардың бәсекеге қабілеттілік деңгейін бағалаудың қолданыстағы әдістерінің ішінде авторлар интегралды әдіске баса назар аударады, мультипликативті әдісті қолдана отырып ұйымдардың бәсекеге қабілеттілігінің интегралды индикаторын есептеу алгоритмі ұсынылды және жеке көрсеткіштердің қажетті жүйесі қалыптасты. Теориялық негіздемелер келтірілген, ұйымдардың өндірістік -қаржылық қызметінің стратегиялық көрсеткіштеріне негізделген бәсекеге қабілеттіліктің интегралды көрсеткішін есептеу алгоритмі берілген. Болжамдар бәсекеге қабілеттілік деңгейінің жоғарылауына тікелей әсер ететін ұйымдардың тиімділік көрсеткіштерін стратегиялық жоспарлау мен дамытудың мүмкіндіктерін іске асыруға мүмкіндік береді. Бұл жағдайда көп айнымалы регрессиялық талдау әдісі қолданылады.

Зерттеу нәтижелері. Бәсекеге қабілеттілік деңгейінің жоғарлауына тікелей әсер ететін ұйымның стратегиялық жоспарларын құруға және сол көрсеткіштерді дамытуға талдамалық негіз жасау.

1. Портер М. Конкуренция. – М.: Вильямс, 2006. – 356 с.

2. Царев В. В. Анализ конкурентоспособности предприятий (организаций). Теория и методология. – М: Юнити-Дана, 2015. – 799 с.

3. Иванов Ю. Б. Конкурентні переваги підприғмства: оцінка, формування та розвиток: Монографія. – Х.: ІНЖЕК, 2008. – 352 с.

4. Акимова И. М. Промышленный маркетинг: Монография. 2-е изд. – К.: Знания; КОО, 2001. – 294 с.

5. Воронов Д. С. Оценка конкурентоспособности предприятия [Электронный ресурс] // KPILIB.RU [web-сайт]. – б.д. – URL: http://www.kpilib.ru/article.php?page=207 (Қарау уақыты: 20.08.2022).

6. Фатхутдинов Р. А. Управление конкурентоспособностью организации: учебник. – М.: Эксмо, 2005. – 544 с.

7. Машковская А. А., Лымарева О. А. Влияние методов управления предприятием на его конкурентоспособность // Творчество молодых ученых и студентов в области экономических наук: материалы междунар. конкурса. – Краснодар: ФГБУ «РЭА» Минэнерго России, 2018. – С. 158-163.

8. Корнеева И. В., Хруцкий В. Е. Маркетинг: учебник и практикум для вузов. – М.: Издательство Юрайт, 2020. – 436 с.

9. Ганэ В. А., Гончарук И. А. Управление деятельностью инновационного предприятия на контрактных рынках высокотехнологических проектов // Белорусский экономический журнал. – 2010. – № 4. – С. 78-89.

10. Парфенова М. В. Анализ факторов, влияющих на конкурентоспособность фирмы // Аспирант. – 2018. – № 2. – С. 58-63.

11. Мокроносов А. Г., Маврина И. Н. Конкуренция и конкурентоспособность: учебное пособие. – Екатеринбург: Изд-во Урал ун-та, 2014. – 194 с.

12. Похилько А. Т. Конкурентоспособность предприятия, как один из показателей эффективной деятельности предприятия // Заметки ученого. – 2017. – № 1-2. – С. 105-107.

13. Сенникова А. Е., Шахов И. В. Анализ конкурентоспособности фирмы // Colloquium-journal. – 2019. – № 9-7(33). – С. 58-60.

14. Воронов Д. Оценка и анализ конкурентоспособности предприятий [Электронный ресурс] // Корпоративный менеджмент [web-сайт]. – 2013. – URL: https://www.cfin.ru/management/strategy/competit/analysis2.shtml (Қарау уақыты: 20.08.2022).

15. Пономарева Т. Н., Дубина Н. В. Управление конкурентоспособностью промышленного предприятия: подходы к оценке и выбору показателей //https://caer.narxoz.kz/jour/editor/submissionEngCit/634 Вестник БГТУ им. В.Г. Шухова. – 2016. – № 1. – С. 178-184.

16. «Рахат» АҚ-ның қаржылық есептіліктері, 2012-2021 жж.

17. «Баян сұлу» АҚ-ның қаржылық есептіліктері, 2012-2021 жж.