ЭКОНОМИКАДАҒЫ АҒЫМДАҒЫ ҮРДІСТЕР КОНТЕКСІНДЕ ПРОТООРТА ТАПТЫ НЕГІЗДЕУДІҢ ЖЕКЕЛЕГЕН АСПЕКТІЛЕРІ

Жұмыста протоорта тапты дамыту үшін күшті шоғырландыру негізінде ұлттық экономиканың өсуі үшін жағдайларды қамтамасыз етудің негізгі аспектілері қарастырылады.
Зерттеудің мақсаты: пандемия əсерінің салдарымен шиеленіскен қазіргі жағдайда ұлттық экономиканың өсуінің триггері ретінде протоорта тапты анықтау қажеттілігін негіздеу.
Зерттеудің əдістемесі: зерттеу процесінде логикалық (əртүрлі талдау нəтижелерін бір-бірімен салыстыру, олардың өзара байланысын анықтау), статистикалық (берілген ұсыныстарға дəлел ретінде қызмет ететін трендтер мен тенденцияларды анықтау), сапалық (іргелі ғылыми жəне іскерлік зерттеулерге сыни əдебиеттік шолу жүргізу) жəне сандық əдістер (абсолюттік жəне салыстырмалы ауытқуларды есептеу, протоорта тап критерийлерінің жоқтығы мəселесін негіздеу) талдау, сонымен қатар зерттеу нəтижелерін визуализациялаудың графикалық əдістері.
Зерттеудің бірегейлігі / құндылығы – ұлттық экономиканың өсуінің триггері ретінде протоорта таптың дамуына жағдай жасау қажеттілігін негіздеу үшін деректерді жүйелеу. Жұмыста халықтың жан басына шаққандағы орташа табысы бағаланады жəне оның қорытындылары орташа айлық жалақы, үй шаруашылығының шығыстары жəне ең төменгі күнкөріс деңгейі туралы деректермен салыстырылады. Қорытындылар орта тапты бағалаудың халықаралық стандарттары мен қазақстандық критерийлер арасында айтарлықтай алшақтықты көрсетті.
Зерттеу нəтижелері ұлттық экономиканың өсу триггері ретінде оның дамуының экономикалық жəне қаржылық шарттарын одан əрі дамыту мақсатында «протоорта тап» санатын анықтау қажеттілігі туралы ұсыныстарда көрсетілген.

1. Инклюзивная экономика [Электронный ресурс] // Социальная ответственность бизнеса [webportal]. – 2021. – URL: https://soc-otvet.ru/inklyuzivnaya-ekonomika/ (Дата обращения: 08.09.2021).

2. Corrado G., Corrado L. Inclusive finance for inclusive growth and development // Current Opinion in Environmental Sustainability. – 2017. – № 24. – P. 19-23. – DOI:10.1016/j.cosust.2017.01.013.

3. Gründler K., Scheuermeyer P. Income inequality, economic growth, and the effect of redistribution: Working paper // WEP-Würzburg Economic Papers. – 2015. – № 95. – 45 p.

4. Cingano F. Trends in Income Inequality and its Impact on Economic Growth // OECD Social, Employment and Migration Working Papers. – Paris: OECD Publishing, 2014. – № 163. – 64 p. – DOI: https://doi.org/10.1787/5jxrjncwxv6j-en.

5. McKinley T. Inclusive growth criteria and indicators: An inclusive growth index for diagnosis of country progress // ADB Sustainable Development Working Paper Series. – Asian Development Bank, 2010. – № 14. – 44 p.

6. Лебедева С. Работа ОЭСР по созданию инклюзивного роста [Электронный ресурс] // Российский центр компетенций и анализа стандартов ОЭСР [web-портал]. – 2018. – URL: https://oecd-russia.org/analytics/rabota-oesr-po-sozdaniyu-inklyuzivnogo-rosta.html (Дата обращения: 10.09.2021).

7. Birdsall N. The (indispensable) middle class in developing countries; or, the rich and the rest, not the poor and the rest // EQUITY IN A GLOBALIZING WORLD, Center for Global Development Working Paper. – World Bank, 2010. – №. 207. – 38 p.

8. OECD. The squeezed middle class in OECD and emerging countries: myth and reality. Issues Paper [Электронный ресурс] // OECD [web-портал]. – 2016. – URL: https://www.oecd.org/els/soc/squeezedmiddle-class-myth-and-reality-dec-1-2016.htm (Дата обращения: 10.09.2021).

9. Косенов А. Кто в Казахстане относится к среднему классу? [Электронный ресурс] // Tengrinews.kz [web-portal]. – 2021. – URL: https://tengrinews.kz/private_finance/kto-v-kazahstane-otnositsya-k-srednemuklassu-282472/ (Дата обращения: 16.10.2021).

10. Буламбаева А. Где в Казахстане самый высокий уровень бедности и почему его занижают? [Электронный ресурс] // Forbes.kz [web-portal]. – 2021. – URL: https://forbes.kz//process/expertise/gde_v_kazahstane_samyiy_vyisokiy_uroven_bednosti_i_pochemu_ego_zanijayut?/ (Дата обращения: 09.09.2021).

11. В 2020 году среднедушевые номинальные денежные доходы населения составили 116 126 тенге [Электронный ресурс] // Бюро национальной статистики Агентства по стратегическому планированию и реформам Республики Казахстан [web-portal]. – 2021. – URL: https://www.gov.kz/memleket/entities/stat/press/news/details/267142?lang=ru (Дата обращения: 15.10.2021).

12. Жусипова А. Средний класс в Казахстане: кто все эти люди и как они влияют на экономику Казахстана» [Электронный ресурс] // Ekonomist.kz [web-портал]. – 2020. – URL: https://ekonomist.kz/zhussupova/srednij-klass-kazahstan / (Дата обращения: 09.09.2021).

13. Толкование приставки: Прото- (Proto-) [Электронный ресурс] // Академик – Словари и энциклопедии [web-сайт]. – б.д. – URL: https://dic.academic.ru/dic.nsf/medic/5948 (Дата обращения: 11.12.2021).

14. Динамика основных показателей [Электронный ресурс] // Бюро национальной статистики Агентства по стратегическому планированию и реформам Республики Казахстан [web-сайт]. – 2021. – URL: https://stat.gov.kz/for_users/dynamic (Дата обращения: 15.09.2021).

15. Раксина А. Средний класс. Кто это? Сколько зарабатывает? И на что тратит деньги? [Электронный ресурс] // Tass.ru [web-портал]. – 2019. – URL: https://tass.ru/ekonomika/6457262?utm_source=google.com&utm_medium=organic&utm_campaign=google.com&utm_referrer=google.com/ (Дата обращения: 15.09.2021).

16. Онуфриева А. С. Функции среднего класса в рамках системной теории. // Universum: экономика и юриспруденция: электронный научный журнал. – 2017. – № 4(37). – URL: https://7universum.com/ru/economy/archive/item/4553/ (Дата обращения: 20.09.2021).