ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК САТЫП АЛУДЫҢ ҚАЗІРГІ МƏСЕЛЕЛЕРІ

Зерттеу мақсаты – мемлекеттік сатып алу жүйесіндегі бар проблемаларды жəне оларды шешу жолдарын зерттеу.

Əдіснамасы. Қазақстан Республикасында мемлекеттік сатып алуды басқару проблематикасын аша- тын ғылыми, ғылыми-практикалық жəне жарияланымдық зерттеулер зерттеудің əдіснамалық негізі болып табылады. Мақалада сипаттау, салыстыру жəне талдау сияқты теориялық жəне эмпирикалық зерттеу əдістері қолданылған. Бұл ретте ресми статистикалық мəліметтер келтіріліп, осы саладағы оң халықаралық тəжірибе зерделенді, сонымен қатар социологиялық зерттеу əдісі қолданылды. Сауалнама авторлармен əзірленді жəне Қазақстан Республикасының мемлекеттік сатып алу порталында орналастырылды.

Зерттеудің бірегейлігі / құндылығы. Мемлекеттік сатып алу саласы əлеуметтік-экономикалық бағытты дамытуда маңызды рөлге ие болады, алынған нəтижелер сатып алу жүйесін жетілдіруде қолданылуы мүмкін.

Зерттеу нəтижелері. Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік сатып алу мониторингі саласындағы ағымдағы жағдай жəне алдыңғы қатарлы елдердің тəжірибесі талданып, соның негізін- де талданып отырған саладағы жұмыс істеу проблемалары айқындалды. Сатып алудағы сыбайлас жемқорлық əртүрлі жағдайларда көрінеді. Осы проблемаларды шешу жəне Қазақстан Республикасының мемлекеттік сатып алуды басқару жүйесінде сыбайлас жемқорлыққа қарсы мониторинг институ- тын дамыту мақсатында шет елдердің озық тəжірибесін пайдалану ұсынылады. Мемлекеттік сатып алудың қоғамдық мониторингін күшейту жəне мемлекеттік сатып алу саласында қоғамдық бақылау орталықтарын құру қажеттілігі негізделген. Мақаланы қорытындылай келе, мемлекеттік сатып алу мониторингінің тиімділігін арттыруға бағытталған бірқатар ұсынымдар жасалды.

1. Юзвович Л. И., Исакова Н. Ю. Система государственных закупок: теоретический и практический аспекты. – Изд-во Урал. ун-та, 2019. – 233 с.

2. Шмелева М. В. Категории "государственные закупки и "контрактная система" в теоретическом познании // Правовая политика и правовая жизнь. – 2018. – № 1. – С. 66-68.

3. Порезанова Е. В. Коррупционные риски в системе государственных закупок России // Журнал известия Саратовского университета. – 2015. – № 4. –С. 364-368. – DOI: 10.18500/1994-2540-2015-15-4-363-367.

4. Храмкин А. Противодействие коррупции в государственных закупках // Журнал «Бюджет». – 2007. – № 4. – Номер статьи 2.

5. Bosio E., Djankov S., Glaeser E., Shleifer A. Corruption in public procurement [Электронный ресурс] // VOXEU CEPR [web-портал]. – 2020. – URL: https://voxeu.org/article/corruption-public-procurement (Дата обращения: 13.10.2021).

6. Герасименко А. А. О понятии и принципах государственных закупок // Теология. Философия. Право. – 2020. – № 1(13). – C. 95-105.

7. Борисова Л. В., Саволайнен А. А. О понятии государственных электронных закупок // Самоуправление. – 2019. – Т. 2. – № 3(116). – C. 74-77.

8. Алтай А. Актуальные вопросы государственных закупок и система государственных закупок в РК // Сравнительное право и проблемы частноправового регулирования в России и зарубежных странах: сборник статей Международной научно-практической конференции. – Российский университет дружбы народов, 2016. – C. 133-139.

9. Романов А. А. Актуальные проблемы борьбы с коррупцией в системе государственных закупок РК // Евразийский союз ученых. – 2015. – № 6-5(15). – C. 31-35.

10. Портал государственных закупок Республики Казахстан [Электронный ресурс]. – 2021. – URL: https://www.goszakup.gov.kz/ (Дата обращения: 03.10.2021).

11. Закон Республики Казахстан от от 4 декабря 2015 года № 434-V ЗРК. [Электронный ресурс] // Əділет [web-портал]. – 2015. – URL: https://adilet.zan.kz/rus/docs/Z1500000434 (Дата обращения: 15.10.2021).

12. Corruption Perceptions Index 2012 brochure [Электронный ресурс] // Transparency International [web-портал]. – 2012. – URL: https://images.transparencycdn.org/images/2012_CPI_brochure_EN_200407_130607.pdf (Дата обращения: 03.10.2021).

13. Закон Республики Казахстан от 18 ноября 2015 года № 410-V ЗРК «О противодействии коррупции» (ред. от 01.01.2021) [Электронный ресурс] // ИАС «Əділет» [web-портал]. – 2015. – URL: https://adilet.zan.kz/rus/docs/Z1500000410 (Дата обращения: 03.09.2021).

14. Закон Республики Казахстан от 4 декабря 2015 года № 434-V ЗРК «О государственных закупках» (ред. от 01.02.2021) [Электронный ресурс] // ИАС «Əділет» [web-портал]. – 2015. – URL: https://adilet.zan.kz/rus/docs/Z1500000434 (Дата обращения: 05.09.2021).

15. Закон Республики Казахстан от 14 октября 2014 года № 240-V ЗРК О ратификации Договора о Евразийском экономическом союзе [Электронный ресурс] // Əділет [web-портал]. – 2014. – URL: https://adilet.zan.kz/rus/docs/Z1400000240 (Дата обращения: 15.10.2021).

16. Zertteu Research Institute. Казахстан Оценка Законодательства Государственных Закупок [Электронный ресурс] // Transparent Public Procurement Rating [web-портал]. – 2016. – URL: https://www.tpp-rating.org/public/uploads/data/43/AOL/5d1f131d5c562PPL_Assessment_Kazakhstan_(RUS).pdf (Дата обращения: 01.10.2021).

17. Свыше 700 тысяч казахстанцев охвачено деятельностью проекта «Адалдық алаңы» [Электронный ресурс] // ИА «КАЗИНФОРМ» [web-портал]. – 2020. – URL: https://www.inform.kz/ru/svyshe-700-tysyach-kazahstancev-ohvacheno-deyatel-nost-yu-proekta-adaldyk-alany_a3667916 (Дата обращения: 09.10.2021).

18. Отчет годовых планов [Электронный ресурс] // Портал государственных закупок [web-портал]. – 2021. – URL: https://v3bl.goszakup.gov.kz/ru/reports/plans_report_admin/?filterpu=y&filterp%5Byear%5D=2016&filterp%5Bcustomer_name%5D=&filterp%5Bcustomer_bin%5D= (Дата обращения: 15.10.2021).

19. Национальный доклад о противодействии коррупции за 2020 год [Электронный ресурс] // АПК Республики Казахстан [web-портал]. – 2021. – URL: https://www.gov.kz/memleket/entities/anticorruption/documents/details/152774?lang=ru (Дата обращения: 05.05.2021).

20. Рейтинг стран мира по индексу восприятия коррупции 2020 [Электронный ресурс] // Гуманитарный портал: Иссле до ва ния [web-портал]. – 2020. – URL: https://gtmarket.ru/ratings/corruption-perceptionsindex (Дата обращения: 05.10.2021).