КƏСІПОРЫНДАРДЫҢ ИННОВАЦИЯЛЫҚ ҚЫЗМЕТІНІҢ ТИІМДІЛІГІН МАРКЕТИНГ-МИКС ТҰЖЫРЫМДАМАСЫ АРҚЫЛЫ БАҒАЛАУ

Зерттеу мақсаты. Бұл зерттеу компаниялардың жеке ерекшеліктерін, компаниялардың инновациялық əлеуетіне əсер ететін факторларды жəне жаңа өнімдерді немесе технологияларды əзірлеу немесе енгізу процесін ескере отырып, «4P» маркетингтік микс тұжырымдамасы негізінде инновациялық қызмет көрсеткіштерін бағалау моделін қарастыруға бағытталған жəне білімге негізделген экономикаға ғылымды көшуге отандық компаниялардың дайындық дəрежесін бағалауға бағытталған.
Əдіснамасы. Зерттеуде ірі ұлттық компаниялардың басшылары мен бизнес-компаниялар өкілдерінің пікірлерін жалпылау негізінде қазақстандық компаниялардың білімге негізделген экономикасына өтуге дайындықты талдау үшін құрылымдық зерттеу сауалнамасын қолданатын сипаттамалық жəне сандық əдістер қолданылған.
Зерттеудің бірегейлігі / құндылығы. Зерттеу көрсеткендей, Қазақстандағы бұл көрсеткіштерді бағалауға микро жəне шағын компаниялар əсер етеді, ал инновацияны ынталандырудың мемлекеттік бағдарламалары жаңа тауарлар мен қызметтер тұтынушыларымен байланысты жəне маркетингті жаңа өнімдерді немесе технологияларды əзірлеуге арналған процесске енгізуді қамтамасыз ету керек.
Зерттеу нəтижелері. Инновациялық қызметтің индикаторлары бойынша сауалнамаға қатысқан респонденттердің 37 %-дан астамының бағалауы бойынша, соңғы 3 жыл ішінде барлық индикаторлар сол деңгейде қалды, дегенмен респонденттердің 22 %-ы жақсарды деп санайды. Сонымен бірге, осы зерттеулерден өндірілген өнімнің 50 %-ы компания үшін принципиалды, 42 %-ы Қазақстан Республикасы үшін жəне 8 %-ы жаһандық деңгейде жаңа болып табылады. Түбегейлі жаңа немесе едəуір жақсартылған өнімдерді немесе қызметтерді дамытудағы жетістік жəне нарыққа инновациялық өнімдерді немесе қызметтерді шығару жылдамдығы инновацияның қолайлы индикаторлары болып табылады деген қорытындыға келдік.

1. Послание Президента Республики Казахстан Н. Назарбаева народу Казахстана «Социально-экономическая модернизация — главный вектор развития Казахстана», 27 января 2012 г. [Электронный ресурс] // Официальный сайт Президента Республики Казахстан. – URL: www.akorda.kz/ru/addresses/addresses_ of_president/poslanie-prezidenta-respubliki-kazakhstan-n-a-nazarbaeva-narodukazakhstana_1339760819 (дата обращения: 06.06.2020).

2. Zhaisanova D., Isatayeva G., Kalmakova D. Science-industry interaction in the conditions of the knowledge-based economy: Perspectives of using innovation voucher scheme in the Republic of Kazakhstan // The 32nd IBIMA conference, 15-16 November, Seville Spain. – 2018. – P. 2176–2183.

3. Tovma A. T, Shurenov N. B., Bimendiyeva L. A., Kozhamkulova Z. T., Akhmetova Z. B. Territorial marketing and its role in determining regional competitiveness. Evaluating supply // Uncertain Supply Chain Management. – 2020. –Vol. 8. – P. 1–16.

4. Coad A., Segarra A., Teruel M. Innovation and firm growth: Does firm age play a role? // Research Policy. – 2016. – Vol. 45(2). – P. 387–400.

5. Hall B. H., Ziedonis R. H. The patent paradox revisited: An empirical study of patenting in the US semiconductor industry, 1979-1995. // RAND Journal of Economics. – 2001. – Vol. 32. – Issue 1. – P. 101–128.

6. Rogers M. Networks, firm size and innovation // Small Business Economics. – 2004. –Vol. 22 (2). – P. 141–153.

7. Kortum S., Lerner J. Assessing the Contribution of Venture Capital to Innovation // RAND Journal of Economics. – 2000. – Vol. 31 (4). – P. 674–692.

8. Borrás S., Edquist C. The choice of innovation policy instruments // Technol. Forecast. Social. Change. – 2013. – Vol. 80 (8). – P. 1513–1522.

9. Руководство Осло. Рекомендации по сбору и анализу данных по инновациям, Организация экономического сотрудничества и развития, 2010.

10. Котлер Ф. Основы маркетинга / Краткий курс.: Пер с англ. / Издательский дом «Вильямс», 2015. – 656 с.

11. Snell S. A., Dean J. W. Jr. Integrated manufacturing and human resource management: A human capital perspective // Academy of Management Journal. – 1992. – Vol. 35 (3). – P. 467–504.

12. Subramaniam M., Youndt M. A. The influence of intellectual capital on the types of innovative capabilities // Academy of Management Journal. – 2005. – Vol. 48 (3). – P. 450–463.

13. Zhang A., Zhang Y., Zhao R. A study of the R&D efficiency and productivity of Chinese firms // Journal of Comparative Economics. – 2003. – Vol. 31(3). – P. 444–464.

14. Norris P. Digital Divide: Civic Engagement, Information Poverty, and the Internet Worldwide. – Cambridge, UK; New York, NY, USA – Cambridge University Press, 2001. – 303 p.

15. Nunnally J. Psychometric theory // New York: McGraw-Hill, 1978. – 701 p.

16. Kozioł, L., Kozioł, W., Wojtowicz, A. Pyrek, R. Diagnosis of innovation enterprises – study theoretical and empirical results // Procedia – Social and Behavioral Sciences. – 2015. – Vol. 175. – P. 137 – 145.

17. Sabden O., Turginbayeva A. Transformation of national model of small innovation business development // Academy of Entrepreneurship Journal. – 2017. – Vol. 23 (2). – P. 1–14.