ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ ҰЯЛЫ БАЙЛАНЫС НАРЫҒЫНЫҢ ҚАЗІРГІ ЖАҒДАЙЫН ТАЛДАУ

Зерттеудің мақсаты. Қазақстандағы ұялы байланыс нарығының ағымдағы жай-күйін жəне телекоммуникация саласындағы инновацияларды дамытудың əлемдік үрдістерін талдау негізінде олардың экономикалық əсерін жəне елдегі ұялы байланыс нарығын одан əрі дамыту жолында тұрған негізгі проблемаларды анықтау.
Зерттеудің əдіснамасы. Зерттеулер экономикалық, статистикалық, салыстырмалы талдау, сараптамалық бағалау əдістерін, сипаттау жəне қорыту əдістерін қолдана отырып жүргізілді. Зерттеу көзі қазақстандық ұялы байланыс операторларының есептік мəліметтері, теориялық жəне аналитикалық мақалалар, қазақстандық жəне шетелдік авторлардың еңбектері болды.
Зерттеудің бірегейлігі / құндылығы. Авторлар Қазақстандағы ұялы байланыс нарығының қазіргі жай-күйін талдауды ұсынды жəне телекоммуникациялардың негізгі проблемалары мен даму үрдістері анықтады. Бұл саланың коронавирустық пандемия жəне қашықтықтан білім беру мен қызмет көрсетуге мəжбүрлі түрде жаппай көшу жағдайында маңыздылығы атап өтілді.
Зерттеу нəтижелері. Авторлар 5G технологиясының желілерін орналастыру өте жоғары инвестицияны қажет ететінін атап өтті. Осыған байланысты осы нарықта компанияларды біріктіру үрдісі байқалады. Табыстың төмендеуінің негізгі себептері көрсетілген, экономикалық өсу көбінесе кең жолақты байланыстың қол жетімділігімен байланысты, бірақ халық өзінің негізгі қажеттіліктерін қанағаттандырған жағдайда ғана. Сондай-ақ, пандемиямен байланысты ағымдағы жағдайдың компаниялардың қызметіне əсерін талдау жүргізілуде. Авторлар телекоммуникация нарығының қазіргі жай-күйіне жəне шетелдік тəжірибеге жүргізілген талдау негізінде дамудың ықтимал бағыттарын ұсынады, олар орын алған проблемаларға қарамастан, компанияларға клиенттердің сеніміне ие болуға жəне бəсекелестік артықшылыққа қол жеткізуге мүмкіндік береді.

1. Годовой отчет и финансовая отчетность АО «Кселл» 2019 год "Уверенно двигаясь вперед" [Электронный ресурс] // АО «Ксел» [web-сайт]. – 2019. – URL: https://static.kcell.kz/investors/KCELL_JSC_Annual_Report_2019_ru.pdf (дата обращения: 27.07.2020).

2. Veon Reports & Results [Электронный ресурс] // Veon [web-сайт]. – URL: https://www.veon.com/investors/reports-results/reports-results/?category=results (дата обращения: 27.07.2020).

3. Интегрированный годовой отчет 2019, 25 лет Доставляя будущее. [Электронный ресурс] // АО «Казахтелеком» [web-сайт]. – 2019. – URL: https://telecom.kz/storage/uploads/58/f4/044e580bf4dc8ecf970c9f40eafed7014ad08fe7/GCGg9iz0XYslR7r6iHdXGnpx4zzhuD2BReBtZ7vB.pdf (дата обращения: 27.07.2020).

4. Финансовые результаты за январь-март 2020 Kcell [Электронный ресурс] // АО «Кселл» [webсайт]. – 2019. – URL: https://static.kcell.kz/investors/Results%20Report%20Jan-Mar%20Q1_2020_Kcell%20JSC_ru.pdf (дата обращения: 27.07.2020).

5. The 5G guide, A reference for operators [Электронный ресурс] // GSMA [web-портал]. – 2019. – URL: https://www.gsma.com/wp-content/uploads/2019/04/The-5G-Guide_GSMA_2019_04_29_compressed.pdf (дата обращения: 27.07.2020).

6. Karim Sabbagh, Bahjat El-Darwiche, Roman Friedrich, Milind Singh. Maximizing the impact of digitization [Электронный ресурс] // Strategy& is part of the PwC network [web-сайт]. – 2012. – URL: https://www.strategyand.pwc.com/m1/en/reports/maximizing-the-impact-of-digitization.pdf (дата обращения: 27.07.2020).

7. Eighth Broadband Progress Report [Электронный ресурс] // FCC [web-сайт]. – 2018. – URL: https://www.fcc.gov/reports-research/reports/broadband-progress-reports/eighth-broadband-progress-report (дата обращения: 27.07.2020).

8. USTelecom State of Industry 2020 Update [Электронный ресурс] // USTelecom [web-сайт]. – 2020. – URL: https://www.ustelecom.org/research/ustelecom-industry-metrics-and-trends-2020-update/ (дата обращения: 27.07.2020).

9. Постановление Правительства Республики Казахстан от 12 декабря 2017 года № 827. Государственная Программа "Цифровой Казахстан" [Электронный ресурс] // Əділет [web-portal]. – 2017. – URL: http://adilet.zan.kz/rus/docs/P1700000827 (дата обращения: 27.07.2020).

10. С начала года более 600 отдаленных сел обеспечены высокоскоростным интернетом по технологии ВОЛС [Электронный ресурс] // Министерство цифрового развития, инноваций и аэрокосмической промышленности Республики Казахстан [Офиц. сайт]. – URL: https://www.gov.kz/memleket/entities/telecom/press/news/details/78562?lang=ru (дата обращения: 27.07.2020).

11. Статистический сборник «Развитие связи и информационно-коммуникационных технологий в Республике Казахстан». [Электронный ресурс] // Комитет по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан [Официальный сайт]. – 2018. – URL: https://stat.gov.kz/official/industry/19/publication (дата обращения: 27.07.2020).

12. Отмена «мобильного рабства» (MNP) в Казахстане: оценки и ожидания экспертов. [Электронный ресурс] // Digital Report [web-портал]. – 2015 г. – URL: https://digital.report/mnp-kazakhstanexperts-261015/ (дата обращения: 27.07.2020).

13. Role Of Internet In The Modern World, Shuvalina [Электронный ресурс] // India Study Channel [web-сайт]. – 2010. – URL: https://www.indiastudychannel.com/resources/133299-Benefits-Internet-today-sworld.aspx (дата обращения: 27.07.2020).

14. Отраслевая рамка квалификаций по направлению «Телекоммуникации» [Электронный ресурс] // Атамекен [web-portal]. – 2019. – URL: https://atameken.kz/files/orc/ОРК%20Телекоммуникации.pdf (дата обращения: 27.07.2020).

15. Модель умного города Smart Aqkol. [Электронный ресурс] // АО Казахтелеком [Офиц. сайт]. – 2019. – URL: https://telecom.kz/ru/news/view/29531 (дата обращения: 27.07.2020).

16. Coronavirus: Industrial IoT in challenging times [Электронный ресурс] // McKinsey&Company [webсайт]. – 2020. – URL: https://www.mckinsey.com/industries/advanced-electronics/our-insights/coronavirusindustrial-iot-in-challenging-times (дата обращения: 27.07.2020).

17. Beeline и ПКБ запустили мобильный сервис кредитной оценки клиента [Электронный ресурс] // Информбюро [web-portal]. – 2019. – URL: https://informburo.kz/novosti/beeline-i-pkb-zapustili-mobilnyyservis-kreditnoy-ocenki-klienta.html (дата обращения: 27.07.2020).

18. Сколько казахстанцев живут за чертой бедности [Электронный ресурс] // Zakon.kz [web-portal]. 2020. – URL: https://www.zakon.kz/5036528-skolko-kazahstantsev-prozhivaet-za.html (дата обращения: 27.07.2020).

19. Ovum High Tech Research Report [web-portal]. 2018. – URL: https://blog.adobe.com/en/2018/10/03/2018-ovum-high-tech-research-report.html#gs.j9v4g9 (дата обращения: 27.07.2020).

20. Telecoms 300 2019 The annual report on the world's most valuable and strongest telecoms brands [Электронный ресурс] // BrandFinance [web-сайт]. – 2019. – URL: https://brandirectory.com/downloadreport/brand-finance-telecoms-300-2019-preview.pdf (дата обращения: 27.07.2020).