Тоқыма өнеркəсібі кəсіпорындарының инновациялық белсенділігін басқару моделі

Зерттеудің мақсаты – өнеркəсіп кəсіпорындарының инновациялық белсенділігін басқаруда шетелдік тəжірибелерді, ғылыми еңбектерді зерттей отырып жəне отандық тоқыма кəсіпорындарының ерекшеліктерін ескеріп  Қазақстандағы тоқыма өнеркəсібі кəсіпорындарының инновациялық белсен-ділігін басқару моделін əзірлеу болып табылады.

Əдіснамасы – тaлдaу мен синтездеудің жалпы ғылыми əдістері, сaлыстыру, ғылыми зерттеулер нəтижелерін жaлпылaу, сараптамалық бағалау əдістері қолданылды.Сондай-ақ, қоғамдағы əлеуметтікэкономикалық үдерістерді басқару жəне дамыту мəселелерін зерттеудің жүйелі жəне кешенді тəсілдері қолданылды.

Зерттеудің бірегейлігі / құндылығы – Қазақстан Республикасындағы тоқыма кəсіпорындарының басым бөлігін шағын кəсіпорындар құрайды, сонымен қатар олардың барлығы жеке секторға тиесілі болып табылады. Мемлекет тарапынан түрлі қолдау шаралары болғанымен отандық тоқыма кəсіпорындарының бəсекеге қабілеттілігі əлі күнге дейін төмен деңгейде қалып отыр. Сондықтан да тоқыма кəсіпорындарының бəсекеге қабілеттілілігін арттыру үшін олардың инновациялық белсенділігін арттыру қажет. Отандық тоқыма кəсіпорындарының инновациялық белсенділігін тиімді басқару үшін оны басқарудың моделін құру қажеттігін көрсетеді.

Зерттеу нəтижелері – зерттеу нəтижесінде тоқыма кəсіпорындарының инновациялық белсенділігін басқарудың моделі ұсынылды. Авторлар ұсынған модельде тоқыма кəсіпорындарында инновациялық белсенділікті басқару орталығын құру жəне инновацияны іске асыратын командаларды қалыптастырудағы кросс-функционалды команда əдісін қолдану қарастырылған. Бұл отандық тоқыма кəсіпорындардың бəсекеге қабілеттілігін арттыруға оң ықпал ететін болады.

1. Тимерев А. В. Развитие методов управления инновационной активностью предприятий // Транспортное дело России. - 2009. - № 7. - С. 22-24.

2. “Kazakstan Respublikasyn industrijalyk-innovacijalyk damytudyn 2020 – 2025 zhyldarga arnalgan memlekettіk bagdarlamasy. Kazakstan Respublikasy Ukіmetіnіn 2019 zhylgy 31 zheltoksandagy № 1050 kaulysy” (2019), available at: http://adilet.zan.kz/kaz/docs/P1900001050 (accessed: January, 04, 2021) (in Kazakh).

3. Pazilov G. A., Ivashchenko N. P., Bimendiyeva L. A., Aitymbetova A. N. (2020), “Textile industry: issues of managing the growth of innovative activity in enterprises”, Polish journal of management studies, Vol. 21, No. 1, P. 297-315, DOI: 10.17512/pjms.2020.21.1.22.

4. Oslo Manual (2005), “Guidelines for collecting and interpreting innovation data”, 3rd edition, OECD, 163 p.

5. Сотникова К. И. Взаимосвязь между инновационной средой и системой управления // Вестник Московского университета. Экономика. - Серия 6. - 2013. - №5. - С. 21-32.

6. Oslo Manual Guidelines for colltcting, reporting and using data on innovntion 4 th edition. - OECD, 2018. - 254 p.

7. Lendel V., Hittmá S. & Siantová E. (2015), “Management of Innovation Processes in Company”, Procedia Economics and Finance, No. 23, P. 861-866, DOI: 10.1016/S2212-5671(15)00382-2.

8. “Kazakstannyngy`ly`m zhane innovacziyaly`kky`zmeti`” (2012-2019), Bureau of national statistics of the Agency for strategic planning and reforms of the Republic of Kazakhstan, available at: https://stat.gov.kz/edition/publication/collection (accessed: January 5, 2021) (in Kazakh).

9. “Kazakstan Respublikasy Ulttyk jekonomika ministrlіgіnіn Statistika komitetі toragasynyn 2016 zhylgy 6 kazandagy № 232 bujrygy” (2016), available at: http://adilet.zan.kz/kaz/docs/V1600014404/history (accessed: January 8, 2021) (in Kazakh).

10. Зарубежный опыт государственной поддержки инновационных малых и средних предприятий [Электронный ресурс] // КОФПП [web-сайт]. - 2016. - URL: https://https://kfpp.ru/analytics/material/innovation.php (дата обращения: 18.01.2021).

11. Tudor L. Change in Textile and Clothing Industry // Industria textile. -2018. - Vol. 69. - № 1. - Р. 37-43. - DOI: 10.35530/IT.069.01.1449.

12. Шиллинг М. А. Технологиялық инновациялардағы стратегиялық менеджмент. Бесінші басылым. – А.: Ұлттық аударма бюросы, 2019. – 378 б.

13. Oluwaseun O. M., Opeyemi A. Yu., Oluwaseun A. A. Harnessing Technological and Non-technological Innovations for SMEs Profi tability in the Nigerian Manufacturing Sector // American Journal of Business, Economics and Management. – 2016. – № 4 (4). – Р. 75-88.

14. Ab Rahman Z. N., Ismail N., Rajiani I. Challenges for managing non-technological innovation: a case from Malaysian public sector // Polish journal of management studies. – 2018. – Vol. 17. – № 1. – Р. 7-16. –DOI: 10.17512/pjms.2018.17.1.01.

15. Ślusarczyk B., Haque, A.U. Public services for business environment: Challenges for implementing industry 4.0 in polish and canadian logistic enterprises // Administratiesi Management Public. – 2019. – № 33. – Р. 57-76. – DOI: 10.24818/amp/2019.33-04.

16. Yazdanifar M. Eff ect of Social Capital on Innovation: A Mediating Role of Employee Motivation // Engineering, Technology & Applied Science Research. – 2018. – Vol. 8. – № 4. – Р. 3098-3102. – DOI: 10.48084/etasr.1730.