ЖАҺАНДЫҚ ҚАРЖЫЛЫҚ ТҰРАҚСЫЗДЫҚ ЖАҒДАЙЫНДА БАНКТІК НЕСИЕЛЕУ: ҚАЗАҚСТАНДЫҚ КЕЙС

Зерттеудің мақсаты. Ғылыми мақаланың мақсаты қазіргі əлемдік қаржылық-экономикалық қатынастардың тұрақсыздық пен белгісіздік жағдайындағы Отандық екінші деңгейлі банктердегі несиелендіру үрдісінің негізгі технологияларының маңыздылығы мен қолдану ерекшеліктерін қарастыру болып саналады.

Əдіснамасы. Зерттеу барысында жалпы ғылыми əдістер, əдебиеттерге шолу, талдау, синтез, дедукция, жіктеу, жүйелік тəсілдер қолданылады.

Зерттеудің өзіндік ерекшелігі / құндылығы. ҚР банк жүйесі Еуропалық жəне халқаралық сарапшылардың пікірі бойынша, ТМД елдері арасында банк қызметінің жүйесі ең дамыған жүйесі деп танылды. Шынында да, соңғы  жылдары ҚР-ның банк жүйесінде мықты өзгерістер байқалды; банк жүйесіне халықаралық стандартар енгізілді, салымдар мен ипотекалық несиелеудің міндетті кепілдік резервтері сияқты маңызды институттар құрылды; Отбасылық банкі; процессинг орталығы; несиелік бюро қызметтері ұйымдастырылды.

Бұл мақалада несиелендірудің заманауи технологиясы арқылы клиенттер үшін неғұрлым қолайлы жəне тартымды қызметтерді көрсету, барлық бағыттар бойынша банктік қызметтерді жетілдіруге мүмкіндік беретін банктік несиелендіру үрдісінің технологияларының ерекшеліктері қарастырылады.

Зерттеудің нəтижелері. Банктік қызмет көрсетуді жылдамдатуға, бір уақытта, бірнеше клиентке қызмет көрсетуге, жоғарғы тиімділікке жетуге  мүмкіндік беретін несиелендіру үрдісінің технологиялық механизмдерін қолдану бағыттары қарастырылды.

1. Аубакиров Ф.М., Берикулы К. 2022 жылғы геосаяси факторлардың Қазақстан экономикасына əсері // Хабаршы [Электронды ресурс]. – 2022 ж. – URL: https://vestnik.semuniver.kz/index.php/main/article/view/486/464 (қаралған күні 2.03.2024 ж.)

2. Лихолетов В.В., Плужников В.Г., Комарова Е.В. Инновационный менеджмент. Учебное пособие. – Челябинск: Изд-во ЮУрГУ, 2005. – С.115.

3. Райзберг Б.А., Лозовский Л.Ш., Стародубцева Е.Б. Современный экономический словарь. – М.: ИНФРА-М, 2007. – С.343.

4. Российская социологическая энциклопедия / Под общ. ред. академика РАН Г.В. Осипова. – М.: Издательство группа НОРМА – ИИФРА-М, 1998. – 574с.

5. Ожегов С.И. Толковый словарь русского языка. – М.: ИТИ Технологии, 2006. – 567 с.

6. Гэлбрейт Дж. Экономические теории и цели общества. – М.: 1976. – 67с.

7. Бабинцева Н.С. Принципиальные изменения в общественном разделении труда в ходе ПТР и их проявления в капиталистической экономике // Опыт организации капиталистического производства и развитие социалистической экономики. Ученые записки. – Л.: 1990. – 22 с.

8. Ракитов А.И. Философия компьютерной революции. – М.: 1991. – 77 с.

9. Хейнман С.А. Научно-техническая революция сегодня и завтра. – М.: Политиздат, 1977. – 193 с.

10. Деньги, кредит, банки: Учебник/Под ред. О.И. Лаврушина. – 2-изд. –М.: Финансы и статистика, 2000. – 209 с.

11. Турбанов А., Тютюнник А. Банковское дело: операции, технологии, управление //Александр Турбанов, Александр Тютюнник. – М.: Альпина Паблишер, 2010. – С.78-80.

12. Тавасиев A.M., Бычков В.П., Москвин В.А. Банковское дело: базовые операции для клиентов: Учеб. пособие / Под ред. A.M. Тавасиева. М.: Финансы и статистика, 2005. – 251 с.

13. Combining Machine Learning with Credit Risk Scorecards [Электронный ресурс]. – URL: http://www.fico.com/ (дата обращения: 10.04.2023).

14. Валенцева Н.И. Тенденции развития методов кредитования // В сб.: Современные банковские технологии: теоретические основы и практика. – М.: Финансы и статистика, 2005. – С.85 - 89.

15. Data Analytics Essential As New Alternative Credit Scoring Models Emerge [Электронный ресурс]. - URL: https://www.gdslink.com/_data-analytics-essential-as-new-creditscoring-models-emerge/ (дата обращения: 10.04.2023)

16. Hand, David J., and William E. Henley. «Statistical classifi cation methods in consumer credit scoring: a review» // Journal of the Royal Statistical Society: Series A (Statistics in Society) 160.3 (1997): 523-541.

17. Екінші деңгейдегі банктердің экономикаға кредиттері (Талдамалық ұсыну) // [Электронды ресурс]. – 2022 ж. – URL: https://nationalbank.kz/ru/news/loans-to-economy-from-second-tier-banks/rubrics/1840 (Қаралған күні: ақпан, 2023 ж).

18. Қазақстандағы кредиттер бойынша нақты пайыздық мөлшерлемелер теріс аймаққа өтті // Хабаршы: forbes // [Электронды ресурс]. – 2023. – URL: https://forbes.kz/economy/finance/realnyie_protsentnyie_stavki_po_kreditam_v_kazahstane_pereshli_v_otritsatelnuyu_zonu [Қаралған күні: ақпан, 2023 ж].

19. Лаврушин О.И., Афанасьева О.II., Корниенко С.Л. Банковское дело: современная система кредитования. М.: КНОРУС, 2009. – 246 с.

20. Банковское дело: современная система кредитования: учебное пособие / О.И. Лаврушин, О.И. Афанасьева, С.Л. Корниенко; под ред. О.И. Лаврушина. – 5-е изд., стер. – М.: 2009. – 203 с.