ҚАЗАҚСТАННЫҢ ӨМІРЛІК ДАМУ БАҒДАРЛАМАЛАРЫНЫҢ ПАРАМЕТРЛЕРІН БАҒАЛАУ

Қазақстан аймақтарының типологиясы тəжірибесінде «шикізат аймақтарын» ажырату əдетке айналған. Əлеуметтік-экономикалық дамуға кешенді талдау жүргізу, Қазақстанның шикізат аймақтарының инновациялық дамуын басқару тетіктерін əзірлеу үшін жалпы көлем құрылымындағы тау-кен өндіру өнеркəсібінің жалпы қосылған құнының үлесі негізгі критерий болып табылады. аймақтық өнім. Бұл көрсеткіш бойынша Қазақстанның шикізат ресурстарына бай төрт аймағын бөліп көрсетуге болады (Батыс Қазақстан, Қызылорда, Атырау жəне Маңғыстау облыстары), олардың əлеуметтік-экономикалық дамуы басқа нысандарды басып озып, негізінен мұнай мен газды өндіру жəне экспорттау есебінен қалыптасады. табиғи ресурстарды өндіру.

Зерттеу мақсаты. Зерттеу «интеллектуалды мамандандыру» моделімен байланысты атрибуттардың едəуір бөлігі, кем дегенде, Қазақстанның əртүрлі аймақтары қолданатын дəстүрлі даму тəсілдеріне ресми түрде біріктірілген деген тұжырымды зерттеуге бағытталған.

Əдіснамасы. Мақалада Қазақстанның нақты аймақтарының инновациялық даму стратегиялары «зияткерлік мамандандыру» үлгісінде көрсетілген критерийлер арқылы бағаланады. Зерттеу жалпыға қолжетімді көздерге, соның ішінде нормативтік құқықтық актілердің мамандандырылған дерекқорларына жəне өңірлердің ресми сайттарына негізделген.

Зерттеудің түпнұсқалығы/құндылығы. Жетілдірілген зерттеудің гипотезасын тестілеу RIS3 өзінөзі бағалау дөңгелегі (Smart мамандандыру аймағының инновациялық стратегияларының өзін-өзі бағалау дөңгелегі) смарт мамандандырудың бейімделген əдісін қолдану болып табылады.

Зерттеу нəтижелері. Аймақтық стратегиялар мен бағдарламаларды бағалау қорытындысы бойынша қорытынды нəтиже тексерілген аймақтардағы инновациялық дамудың күшті жəне əлсіз жақтарын көрсететін «веб» диаграммасы түрінде ұсынылады.

1. Strategy of territorial development of the Republic of Kazakhstan until 2015. (2015). Decree of the President of the Republic of Kazakhstan dated August 28, 2006 No. 167. Lost force by Decree of the President of the Republic of Kazakhstan dated July 21, 2011. [Electronic resource] // Adilet [website]. – №118. – 2011. – URL: https://adilet.zan.kz/ (accessed: 30.09.2023)

2. On approval of the Forecast scheme for the territorial and spatial development of the country until 2020. Decree of the President of the Republic of Kazakhstan dated July 21. [Electronic resource] // Adilet [website] – 2011. – №118. – URL: https://adilet.zan.kz/ (accessed: 18.01.2024)

3. On the draft Decree of the President of the Republic of Kazakhstan " On approval of the Forecast scheme for the territorial and spatial development of the country until 2030. (2019)." Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated August 23, 2019. [Electronic resource] // Adilet [website] – 2019. – №625. – URL: https://adilet.zan.kz/ (accessed: 31.01.2024)

4. Strategy «Kazakhstan-2050»: a new political course for an established state // Message from the Presidentof the Republic of Kazakhstan - Leader of the Nation N.A. Nazarbayev to the people of Kazakhstan. [Electronic resource] // Adilet [website]. – Astana. – 2012. – URL: https://adilet.zan.kz/ / (accessed: 12.02.2024)

5. State regional development program for 2020 - 2025. Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated December 27, 2019. [Electronic resource] // Adilet [website]. – 2019. – №990. - URL: https://adilet.zan.kz/ (accessed: 23.12.2023)

6. Growing well-being of Kazakhstanis: increasing income and quality of life. Message from the Presidentof the Republic of Kazakhstan dated October 5, 2018. [Electronic resource] // Adilet [website]. – 2018. – URL: https://adilet.zan.kz/ (accessed: 10.12.2023)

7. Resolution of the President of the Republic of Kazakhstan “On further improvement of the public administration system of the Republic of Kazakhstan” // On further improvement of the public administration system of the Republic of Kazakhstan [Electronic resource] // Akorda [website]. – №466. – URL: https://akorda.kz/ (accessed: 29.10.2023)

8. Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan dated August 14, 2014. №933 «On the departments of the central executive bodies of the Republic of Kazakhstan» [Electronic resource] // Zakon [website]. – URL: https://online.zakon.kz/ (accessed: 03.01.2024)

9. European Commission. Regional Policy Contributing to Smart Growth in Europe 2020. Communicationfrom the Commission to the European Parliament, the Council, the European Economic and Social Committee and the Committee of the Regions (COM (2010) 553 fi nal) // Brussels: European Commission [Electronic resource] // Europa regional policy [website]. – 2018. – URL: http://ec.europa.eu/regional_policy/sources/docoffic/official/communic/smart_growth/comm2010_553_en.pdf (accessed: 03.11.2023)

10. Kirzner I.M. Competition and Entrepreneurship. Chicago: The University of Chicago Press. – 1973.

11. Foray D., David P., Hall B. Smart specialization // The concept. Knowledge Economists Policy Brief.– 2009. – №9(85). – P. 1–5.

12. Landabaso M., Foray D. From smart specialisation to smart specialisation policy // European Journalof Innovation Management. – 2014. – №17(4). – Р. 492–507.

13. Landabaso M., McCann P., Ortega-Argilés R. Smart specialisation in European regions: Issues of strategy, institutions and implementation // European Journal of Innovation Management. – 2014. – №17(4). – Р. 409–427.

14. Asheim B.T. Smart specialisation, innovation policy and regional innovation systems: What about newpath development in less innovative regions? // Innovation: The European Journal of Social Science Research. – 2018. – №32(1). P. 8-25.

15. Boschma R. Smart Specialisation and Regional Innovation Policy // Welsh Economic Review. – 2016. – №24. – P. 17.

16. Foray D. Smart Specialisation // Opportunities and Challenges for Regional Innovation Policy (1st ed.). London: Routledge. – 2015.

17. Crespo J., Balland P.A., Boschma R., Rigby D. Regional Diversifi cation Opportunities and Smart Specialization Strategies. Brussels: European Commission. - 2017.

18. McCann P., Ortega-Argilés R. Smart Specialization, Regional Growth and Applications to EuropeanUnion Cohesion Policy // Regional Studies. – 2013. – № 49(8). – Р. 1291-1302.

19. Boschma R. Constructing Regional Advantage and Smart Specialization: Comparison of Two European Policy Concepts // Evolutionary Economic Geography Series Paper. – 2013. – №13.22. Utrecht: University of Utrecht

20. European Commission. RIS3 guide. Brussels: European Commission. – 2012.

21. Spanova B.Zh. Methods of managing the regional economy of the Republic of Kazakhstan [Electronic source]. – 2008. – URL: http://www.rusnauka.com/10_NPE_2008/Economics/29314.doc.htm (accessed: 10.01.2020).

22. Tekenov U. A. On the formation of the concept of socio-economic development of the regions of Kazakhstan // Bulletin of KazEU. – 2016. – No. 6. – P. 23-33.

23. Kurmanov N., Beisengaliyev Y., Bayandin M., Syzdykova E. Tolysbayeva M. Innovative Development of Kazakhstan’s Raw Material (Oil and Gas) Regions: Multifactorial Model for Empirical Analysis // International Journal of Energy Economics and Policy, 2022. – No. 12(4). – P. 131-140

24. Ospanov, M.M., Uskelenova, A.T., Shadiyev, K.K. Correlation calculation of forming the model energy-efficient production // Industrial Engineering and Management Systems, 2020. – No. 19(1). – P. 59–69

25. Uskelenova, A.T., Nikiforova, N. Regional development of Kazakhstan: Theoretical premises and reality // Regional Science Policy and Practice, 2024. – No. 16(3). – P.12616.

26. Kotnik P., Petrin T. Implementing a smart specialisation strategy: An evidence-based approach // International Review of Administrative Sciences. – 2017. – No. 83(1). – P. 85-105.

27. Smart specialisation platform. [Electronic resource] // [website] – 2011. – URL: s3platform.jrc.ec.europa.eu/s3-platform (accessed: 18.01.2023).