КƏСІПКЕРЛІК ЛАНДШАФТТЫ ШАРЛАУ: ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ ЖАСЫ, ЖАСТАРДЫРУ ЖƏНЕ ШЫҒАРМАШЫЛЫҚ САЛАЛАРДЫҢ ДИНАМИКАСЫ

Зерттеу мақсаты. Қазақстандағы музыка жоғары оқу орындарының түлектері арасында жас ерекшеліктерінің кəсіпкерлік бейімділікке əсерін зерттеу жəне шығармашылық индустрияларда кəсіпкерлікті дамыту стратегияларын анықтау.
Зерттеу əдістемесі. Сала бойынша 22 сарапшының қатысуымен тереңдетілген сараптамалық сауалнама жүргізілді, олар екі жас тобына бөлінді: 34 жасқа дейін жəне 35 жастан жоғары. McKinsey матрицасы он кəсіпкерлік табыстың негізгі критерийлерінің салмағы мен айқындылығын талдау үшін қолданылды, бұл екі жас тобын салыстырмалы бағалауды қамтамасыз етеді.
Зерттеудің бірегейлігі / құндылығы. Зерттеу музыканттар арасында кəсіпкерлік ниеттер мен мінезқұлықты қалыптастыратын жас, топтарымен жеке сипаттамалар мен контексттік факторлар арасындағы өзара əрекеттестік туралы жаңа білім береді. Ол шығармашылық индустрияларда кəсіпкерлікті дамытудың бейімделген стратегияларын ұсынады, əртүрлі жас топтарының нақты қажеттіліктері мен мəселелерін ескереді.
Зерттеу нəтижелері. Нəтижелер екі жас тобы үшін кəсіпкерлік саласындағы əртүрлі перспективалар мен қажеттіліктерді анықтайды. Жас музыканттар жоғары əлеуетті көрсетеді, бірақ оларға бизнес дағдылары мен мемлекеттік қолдау жетіспейді, ал аға музыканттарға қазіргі заманғы технологиялар мен нарық талаптарына үнемі бейімделу қажет. Ұсынымдарда – арнайы оқу бағдарламалары, мастеркластар, мемлекеттік бастамалар, əкімшілік процестерді жеңілдету жəне қолдау шаралары туралы коммуникацияны жақсарту. 

1. Kautonen, T., Down, S., & Minniti, M. Ageing and entrepreneurial preferences // Small Business Economics. – 2014. – Vol. 42, – No. 3. – P. 579-594. – DOI: 10.1007/s11187-013-9489-5.

2. Parker, S. C. The economics of entrepreneurship. – Cambridge: Cambridge University Press, 2018. – 884 p. – DOI: 10.1017/9781316756706.

3. Lévesque, M., Moren, D. K., & Minniti, M. Age matters: How demographics help explain the entrepreneurial propensity // The dynamics of entrepreneurial activity. – Oxford: Oxford University Press, 2011. – P. 89-115.

4. Hatak, I., Harms, R., & Fink, M. Age, job identification, and entrepreneurial intention // Journal of Managerial Psychology. – 2015. – Vol. 30, – No. 1. – P. 38-53. – DOI: 10.1108/JMP-07-2014-0213.

5. Zhang, T., Ting, H., & Acs, Z. J. Age cohort influences on entrepreneurship in the United States // Applied Economics Letters. – 2018. – Vol. 25, – No. 15. – P. 1064-1067.

6. Jayawarna, D., Rouse, J., & Kitching, J. Entrepreneur motivations and life course // International Small Business Journal. – 2014. – Vol. 32, – No. 3. – P. 306-338.

7. Lévesque, M., & Minniti, M. The effect of aging on entrepreneurial behavior // Journal of Business Venturing. – 2006. – Vol. 21, – No. 2. – P. 177-194. – DOI: 10.1016/j.jbusvent.2005.04.003.

8. Bönte, W., Falck, O., & Heblich, S. The impact of regional age structure on entrepreneurship // Economic Geography. – 2009. – Vol. 85, – No. 3. – P. 269-287. – DOI: 10.1111/j.1944-8287.2009.01032.x.

9. Caliendo, M., Fossen, F. M., & Kritikos, A. S. Personality characteristics and the decisions to become and stay self-employed // Small Business Economics. – 2014. – Vol. 42, – No. 4. – P. 787-814.– DOI: 10.1007/ s11187-013-9514-8.

10. Obschonka, M., Schmitt-Rodermund, E., Silbereisen, R. K., Gosling, S. D., & Potter, J. The regional distribution and correlates of an entrepreneurship-prone personality profile in the United States, Germany, and the United Kingdom: A socioecological perspective // Journal of Personality and Social Psychology. – 2017. – Vol. – 112, No. 2. – P. 362-387.

11. Stuetzer, M., Obschonka, M., Brixy, U., Satchel, M., & Koenig, M. Born entrepreneurs? Adolescents personality characteristics and self-employment propensity in a region in Germany // International Journal of Entrepreneurship and Small Business. – 2014. – Vol. – 22, – No. 1.– P. 31-47.

12. Welter, F. Contextualizing entrepreneurship — conceptual challenges and ways forward // Entrepreneurship Theory and Practice. – 2011.– Vol. 35, – No. 1. – P. 165-184. – DOI: 10.1111/j.1540-6520.2010.00427.x.

13. Fritsch, M., & Wyrwich, M. The effect of entrepreneurship on economic development-an empirical analysis using regional entrepreneurship culture // Journal of Economic Geography. – 2017. – Vol. 17, – No. 1. – P.157-189. – DOI: 10.1093/jeg/lbv049.

14. Do, Quang Hung. Factors affecting entrepreneurial intention among undergraduates in universities of Da Nang city // Proceedings of International Scientific Conference in Economics and Business (ICEB 2019) – Potential of Eurasian Economic Union. – Atlantis Press, 2020. – P.364-377. – DOI: 10.2991/aebmr.k.200606.062.

15. Naudé, W., Gries, T., Wood, E., & Meintjes, A. Regional determinants of entrepreneurial start-ups in a developing country context // Entrepreneurship and Innovation. – 2017. – Vol. 18, – No. 2. – P. 111-124. – DOI: 10.1080/08985620701631498.

16. João, J., & Fernandes, C. I. How regional culture affects entrepreneurial intentions: Study of disparities in Spain // European Spatial Research and Policy. – 2015. – Vol. 22, – No. 1. – P. 63-87.

17. Hayton, J. C., George, G., & Zahra, S. A. National culture and entrepreneurship: A review of behavioral research // Entrepreneurship Theory and Practice. – 2002. – Vol. 26, – No. 4. – P. 33-52. – DOI: 10.1177/104225870202600403.

18. Felzensztein, C., Gimmon, E., & Deans, K. R. Entrepreneurial entrepreneurs? An examination of entrepreneurial values and practices in the international activities of Chilean "micro-multinationals" // Journal of Business and Entrepreneurship. – 2013. – Vol. 24, – No. 2. – P. 1-26. – DOI: 10.1037/e554142011-001.

19. Acs, Z. J., Autio, E., & Szerb, L. Global entrepreneurship and development index 2014. – Springer, 2015. – 132 p. – DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-319-14932-5.

20. Fernhaber, S. A., McDougall‐Covin, P. P., & Shepherd, D. A. International entrepreneurship: leveraging internal and external knowledge sources // Strategic Entrepreneurship Journal. – 2008. – Vol. 2, – No. 4. P. 297-320. – DOI: 10.1002/sej.76.

21. Acs, Z. J., & Audretsch, D. B. Entrepreneurship, innovation and technological change // Foundations and Trends in Entrepreneurship. – 2009. – Vol. 5, – No. 4. P. 271-365. – DOI: 10.1561/0300000026.

22. Audretsch, D. B., & Belitski, M. Entrepreneurial ecosystems in cities: establishing the framework conditions // The Journal of Technology Transfer. – 2017. – Vol. 42, – No. 5. – P. 1030-1051. – DOI: 10.1007/ s10961-016-9473-8.

23. Qian, H., Acs, Z. J., & Stough, R. R. Regional systems of entrepreneurship: the nexus of human capital, knowledge and new firm formation // Journal of Economic Geography. – 2013. – Vol. 13, – No. 4. P. 559-587. – DOI: 10.1093/jeg/lbs009.

24. Ovaska, T., & Sobel, R. S. Entrepreneurship in post-socialist economies // Journal of Private Enterprise. – 2005. – Vol. 21, – No. 1. – P. 8-28.

25. Estrin, S., Korosteleva, J., & Mickiewicz, T. Which institutions encourage entrepreneurial growth aspirations? // Journal of Business Venturing. – 2013. – Vol. 28, No. 4. – P. 564-580. – DOI: 10.1016/j.jbusvent.2012.05.001.

26. Welter, F. Leadership in academic entrepreneurship in Asia: Globalization and contexts // In: Welter, F. (Ed.), Entrepreneurship in Asia. – Edward Elgar Publishing, 2006. – P. 1-36. – DOI: 10.1111/j.15406520.2010.00427.x.

27. Bruton, G. D., Ahlstrom, D., & Obloj, K. Entrepreneurship in emerging economies: Where are we today and where should the research go in the future // Entrepreneurship Theory and Practice. – 2008. – Vol. 32, – No. 1. – P. 1-14. – DOI: 10.1111/j.1540-6520.2007.00213.x.

28. Stenholm, P., Acs, Z. J., & Wuebker, R. Exploring country-level institutional arrangements on the rate and type of entrepreneurial activity // Journal of Business Venturing. – 2013. – Vol. 28, – No. 1. – P. 176-193. – DOI: 10.1016/j.jbusvent.2011.11.002.

29. Essig, L. Ownership, failure, and experience: Goals and evaluation metrics of university art galleries // Entrepreneurship Theory and Practice. – 2014. – Vol. 38, –No. 4. – P. 703-734. – DOI: 10.1515/erj-2013-0037.

30. Bridgstock, R. Not a dirty word: Arts entrepreneurship and higher education // Arts and Humanities in Higher Education. – 2012. – Vol. 12, – No. 2-3. – P. 122-137. – DOI: 10.1177/1474022212465725.

31. Hirsch, P. M. Cultural industries revisited // Organization Science. – 2000. – – Vol. 11, – No. 3. – P. 356-361. – DOI: 10.1287/orsc.11.3.356.12498.

32. Townley, B., Beech, N., & McKinlay, A. Managing in the creative industries: Managing the motley crew // Human Relations. – 2009. – Vol. 62, – No. 7. – P. 939-962. – DOI: 10.1177/0018726709335542.

33. Brem, A. Creativity and innovation in the entrepreneurial venture: A conceptual framework // In: Entrepreneurship and Innovation. – Cham: Springer, 2017. – P. 57-89.

34. Howkins, J. The creative economy: How people make money from ideas. – London: Penguin UK, 2001. – 288 p.

35. Bridgstock, R. Professional capabilities for twenty-first century creative careers: Lessons from outstandingly successful Australian artists and designers // International Journal of Art & Design Education. – 2013. – Vol. 32, – No. 2. – P. 176-189. – DOI: 10.1111/j.1476-8070.2013.01756.x.

36. Pollard, V., & Wilson, E. The «entrepreneurial mindset» in creative and performing arts higher education in Australia // Artivate: A Journal of Entrepreneurship in the Arts. – 2014. – Vol. 3, – No. 1. – P. 3-22. – DOI: 10.1353/artv.2014.0009.

37. Eikhof, D. R., & Haunschild, A. Lifestyle meets market: Bohemian entrepreneurs in creative industries // Creativity and Innovation Management. – 2006. – Vol. 15, – No. 3. – P. 234-241. – DOI: 10.1111/j.14678691.2006.00392.x.

38. Menger, P. M. Artistic labor markets and careers // Annual Review of Sociology. – 1999. – Vol. 25. – P. 541-574. – DOI: 10.1146/annurev.soc.25.1.541.

39. Закон Республики Казахстан от 9 февраля 2015 года № 285-V «О государственной молодежной политике» (с изменениями и дополнениями по состоянию на 20.08.2024 г.) [Electronic source] // Online.zakon.kz [website]. – 2015. – URL: https://online.zakon.kz/Document/?doc_id=31661446&show_di=1&pos=3;-106#pos=3;-106. (Accessed: 20.05.2024).

40. Турумбетова, Л., Ниязова, Г., и Карпын, А. Преодоление разрыва между образованием и потребностями рынка труда: пример Казахстана // Международный журнал экологического и научного образования. – 2018. – Т. 13. – № 7. – С. 623-642. – DOI: 10.12973/ijese.2018.00036a.

41. Bogner, A., Littig, B., & Menz, W. Interviewing experts. – Palgrave Macmillan, 2009. – 293 p. – DOI: 10.1057/9780230244276.

42. Hasson, F., Keeney, S., & McKenna, H. Research guidelines for the Delphi survey technique // Journal of Advanced Nursing. – 2000. – Vol. 32, – No. 4. – P. 1008-1015. – DOI: 10.1046/j.1365-2648.2000.t01-101567.x.

43. Akins, R. B., Tolson, H., & Cole, B. R. Stability of response characteristics of a Delphi panel: application of bootstrap data expansion // BMC Medical Research Methodology. – 2005. – Vol. 5, – No. 1. – Article 37. – DOI: 10.1186/1471-2288-5-37.

44. Pangarkar, N. The McKinsey matrix: Finding your way out of the maze // IIMB Management Review. – 2015. – Vol. 27, –No. 1. – P. 26-40.

45. Siegel, S., & Castellan, N. J. Nonparametric statistics for the behavioral sciences. New York: McGrawHill, 1988. – 399 p.

46. Lehmann, E. L. Nonparametrics: Statistical methods based on ranks. – San Francisco: Holden-Day, 1975. – 479 p.

47. Hallowell, M. R., & Gambatese, J. A. Qualitative research: Application of the Delphi method to CEM research // Journal of Construction Engineering and Management. – 2009. – Vol. 136, – No. 1. – P. 99-107. – DOI: 10.1061/(ASCE)CO.1943-7862.0000137