Компания деңгейінде адами капиталды талдау əдістемесін жіктеу жəне бағалау

Зерттеудің мақсаты – адами капитал түсінігін жəне оған тəн факторларды зерттеу, сондай-ақ жеке компаниялар ішінде де, жалпы ұлттық экономикада да адами капиталды бағалаудың əртүрлі тəсілдері мен əдістемелерін жіктеу болып табылады. Бұл зерттеудің мақсаты адами капиталды бағалау жəне ұйымдық контекстте стратегиялық шешімдер қабылдау үшін құнды ақпаратты қамтамасыз ету үшін қолданылатын əдістемелерді зерттеу жəне шоғырландыру болып табылады.

Зерттеу əдістемесі. Зерттеуде ең алдымен отандық жəне халықаралық əдебиеттерді жан-жақты шолуға негізделген сапалы зерттеу əдісі қолданылады. Салыстырмалы талдау, жүйелі талдау, жіктеу сияқты ғылыми əдістер қолданылады.

Зерттеудің өзіндік ерекшелігі/құндылығы. Зерттеудің маңыздылығы адами капиталды бағалауды жан-жақты түсінуге ықпал ететін əртүрлі теориялық перспективалар мен əдістемелердің синтезінде жатыр.

Нəтижелер. Осы зерттеуде пайдаланылған əдістеме ұйымдарға ресурстарды бөлу, қызметкерлердің өсу бастамалары жəне таланттарды сақтау стратегияларына қатысты саналы таңдау жасауға мүмкіндік береді. Сонымен қатар, адам капиталының индексін (HCI) қосу жұмыс күшінің мүмкіндіктерін жəне олардың ұйымдық нəтижелерге əсерін мұқият бағалауды ұсынатын негізгі құралға айналады. HCI адами капиталға инвестициялау нəтижелерін өнімділік, инновациялар жəне ұзақ мерзімді ұйымдық тұрақтылық тұрғысынан өлшеу қабілеті оның стратегиялық шешімдер қабылдау процестерін қалыптастырудағы маңызды рөлін көрсетеді.

1. Kain P., Sharma S. Business ethics as competitive advantage for companies in the globalized era // Journal of Management Sciences and Technology. – 2014. – Vol. 3. – № 1. – P. 39-46.

2. Barney J. B., Wright P. M. On becoming a strategic partner: The role of human resources in gaining competitive advantage // Human Resource Management. – 1998. – Vol. 37. – № 1. – P. 31-46.

3. Kucharčíková A. Human capital–definitions and approaches // Human Resources Management & Ergonomics. – 2011. – Vol. 5. – № 2. – P. 60-70.

4. Boldizzoni F. Means and ends: The idea of capital in the West, 1500-1970. – Springer, 2008. – 220 p.

5. Reis J. Economic growth, human capital formation and consumption in Western Europe before 1800 // Living standards in the past: New perspectives on well-being in Asia and Europe. – 2005. – P. 195-225.

6. Crawford R. In the Era of Human Capital. NY. – 1991. – 256 p.

7. Greider P., Denise-Neinhaus S., Statham A. Education and training as facilitating reemployment after a plant shutdown // Sociological Practice Review. – 1992. – Vol. 3. – № 4. – P. 220-227.

8. Vinokur A. D. et al. Two years after a job loss: long-term impact of the JOBS program on reemployment and mental health // Journal of occupational health psychology. – 2000. – Vol. 5. – № 1. – P. 32-47.

9. Lepak D. P., Snell S. A. The human resource architecture: Toward a theory of human capital allocation and development // Academy of management review. – 1999. – Vol. 24. – № 1. – P. 31-48.

10. Kwon D. B. Human capital and its measurement // The 3rd OECD world forum on “statistics, knowledge and policy” charting progress, building visions, improving life. – 2009. – P. 27-30.

11. McMahon W. W. The impact of human capital on non-market outcomes and feedbacks on economic development // The contribution of human and social capital to sustained economic growth and well-being. – 2000. – P. 4-37.

12. Beach J. M. A critique of human capital formation in the US and the economic returns to subbaccalaureate credentials // Educational Studies. – 2009. – Vol. 45. – № 1. – P. 24-38.

13. Pravdiuk N., Pokynchereda V., Pravdiuk M. The human capital of an enterprise: theory and assessment methodology // Baltic Journal of Economic Studies. – 2022. – Vol. 5. – № 2. – P. 176-183.

14. Cordes J. J. Using cost-benefit analysis and social return on investment to evaluate the impact of social enterprise: Promises, implementation, and limitations // Evaluation and program planning. – 2017. – Vol. 64. – P. 98-104.

15. Dadd D. A. D. Learning and Applying Financial Metrics to Evaluate Human Capital Investments: The Case of Return on Investment. – Open University (United Kingdom), 2016. – 311 p.

16. Scarbrough H. et al. Evaluating human capital. – CIPD Publishing, 2002. –66 p.

17. Morgan C., Volante L. A review of the Organization for Economic Cooperation and Development's international education surveys: Governance, human capital discourses, and policy debates // Policy Futures in Education. – 2016. – Vol. 14. – № 6. – P. 775-792.

18. Human Capital Index (HCI) (scale 0-1) [Electronic resource] // World bank [website]. – 2018. – URL: https://data.worldbank.org/indicator/HD.HCI.OVRL (Accessed: 23.11.2023).

19. Collin M., Weil D. The effect of increasing human capital investment on economic growth and poverty. – 2018. – 41 p.