БИОЛОГИЯЛЫҚ АКТИВТЕРДІ ЕСЕПТЕУ ЖƏНЕ БАҒАЛАУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ

Ғылымимақаланыңмақсатыауыл шаруашылық қызметпен шұғылданатын ұйымдардың биологиялық активтер есебіндегі ерекшеліктерді қарастыру, олардың 41 Қаржылық есептіліктің халықаралық стандартына (41 ҚЕХС) талаптарының орындалуын жəне оларды бағалау əдістерін зерттеу.
Əдіснамасы. IAS 41 «Ауыл шаруашылығы» стандартына көзделген талаптарға сəйкес биологиялық активтер болып саналатын өсімдіктер мен жануарлар есебіндегі бағалау ерекшеліктеріне салыстырмалық талдама жүргізілді. Стандарт талаптарын орындауда кейбір елдердегі мəселелер айқындалды. Зерттеу жүргізу барысында бағалауда əділ құн əдістемесін қолдану тиімділігі анықталды.
Зерттеудің бірегейлігі / құндылығы. Ғылыми мақаланың өзгешелігі IAS 41 «Ауыл шаруашылығы» стандартының ерекшеліктері мен қолдану тəртібі жəне əділ құн əдісінің ауыл шаруашылық ұйымдарының есебіндегі тиімділігін анықтау болып табылады.
Зерттеу нəтижелері – IAS 41 «Ауыл шаруашылығы» стандартында көрініс тапқан талаптардың орындалуы қаржылық есептілік сапасына əсер етеді. Стандарт ауыл шаруашылық ұйымдарының биологиялық активтердің түрлері, құны, өзгерістері, пайда мен залал жөнінде ақпараттың ашылуын талап етеді. Егер мұндай талап сақталса, ауыл шаруашылық ұйымдардың қаржылық жағдайы мен қорытынды нəтижесі туралы жалпы ақпараттарға қол жеткізіліп, шынайы баға беріледі.

1. Amiraslani H., Latridis G. E., Pope P. F. Accounting for asset impairment: a test for IFRS compliance across Europe. – London: Cass Business School, 2013. – 68 p.

2. Ball R. International Financial Reporting Standards (IFRS): pros and cons for investors //Accounting and business research. – 2006. – Vol. 36. – P. 5–27.

3. Tsalavoutas I., Dionysiou D. Value relevance of IFRS mandatory disclosure requirements //Journal of Applied Accounting Research. – 2014.

4. Amiraslani H., Latridis G. E., Pope P. F. Accounting for asset impairment: a test for IFRS compliance across Europe. – London: Cass Business School, 2013.

5. Wysocki P. New institutional accounting and IFRS // Accounting and business research. – 2011. – Т. 41. – №. 3. – С. 309–328.

6. IAS 41 «Agriculture» [Электронды ресурс] – IFRS [web-портал]. – URL: https://www.ifrs.org/issuedstandards/list-of-standards/ias-41-agriculture/ (қарау уақыты: 24.07.2020).

7. Arbidane I., Mietule I. Problems and solutions of accounting and evaluation of biological assets in Latvia. – 2018.

8. Zachariadis M., Hileman G., Scott S. V. Governance and control in distributed ledgers: Understanding the challenges facing blockchain technology in financial services //Information and Organization. – 2019. – Vol. 29. – No. 2. – P. 105–117.

9. Muniraju M., Ganesh S. R. A Study on the Impact of International Financial Reporting Standards Convergence on Indian Corporate Sector // Journal of Business and Management. – 2016. – Vol. 18(4). – P. 34–41.

10. Young E. Fipecafi. Manual de normas internacionais de contabilidade: IFRS versus normas brasileiras–1. ed.–3. Reimpr. – São Paulo: Atlas. – 2009. – 364 p.

11. Catty J. P. IFRS: guia de aplicação do valor justo. – Bookman Editora, 2013. – 632 p.

12. Alexander D., Fasiello R. Valore reale, fair value and the business model: was Besta best after all? // AMIS 2014. – 2014. – P. 703–723.

13. Budrionytė R., Gaižauskas L. Historical cost vs fair value in forest accounting: the case of Lithuania // Entrepreneurship and Sustainability. – 2018. – Issues 6(1). – P. 60–76.

14. Argilés-Bosch J. M., Miarons M., Garcia-Blandon J., Benavente C., Ravenda D. Usefulness of fair valuation of biological assets for cash flow prediction. // Spanish Journal of Finance and Accounting / Revista Española de Financiación y Contabilidad. – 2018. – Vol. 47(2). – P. 157–180.

15. Liang L., Riedl E. J. The effect of fair value versus historical cost reporting model on analyst forecast accuracy // The Accounting Review. 2014. – Vol. 89(3). – P. 1151–1177.

16. Barlev B., Haddad J. R. Fair value accounting and the management of the firm // Critical Perspectives on Accounting. – 2003. – Vol. 14. – P. 383–415.

17. Evans M., Hodder L., Hopkins P. E. The predictive ability of fair values for future financial performance of commercial banks and the relation of predictive ability to banks’ share prices // Contemporary Accounting Research. – 2014. – Vol. 31(1). – P. 13–44.

18. Методические рекомендации по применению международного стандарта бухгалтерского учета (IAS) 41 «Сельское хозяйство» [Электронls ресурс] // «Параграф. Юрист» АЖ [web-портал]. – URL: https://online.zakon.kz/Document/?doc_id=30037850#pos=0;0 (қарау уақыты: 24.07.2020).

19. Argilés J., Garcia-Blandon J., Monllau T. Fair value versus historical cost-based valuation for biological assets: predictability of financial information // Spanish Accounting Reiew. – 2011. – Vol. 14. – No. 2. – P. 87–113.

20. Argilés Bosch J., Aliberch A.S. Garcia-Blandon J. A comparative study of difficulties in accounting preparation and judgment in agriculture using fair value and historical cost for biological assets valuation // Spanish Accounting Review. – 2012. – Vol. 15. – No. 1. – P. 109–142.

21. Gonçalves R., Lopes P. Firm-specific Determinants of Agricultural Financial Reporting // Procedia – Social and Behavioral Sciences. – 2014. – Vol. 110. – P. 470–481.

22. Baigrie I., Coetsee D. An analysis of the financial reporting compliance of South African public agricultural companies // Journal of Economic and Financial Sciences. – 2016. – Vol. 9. – No. 3. – P. 833–853.

23. Muhammad K., Ghani E. K. A fair value model for bearer biological assets in promoting corporate governance: A proposal // Journal of Agricultural Studies. – 2013. – Vol. 2. – No. 1. – P. 16–26.

24. Arbidane I., Mietule I. Problems and solutions of accounting and evaluation of biological assets in Latvia. – 2018. – Vol. 6(1). – P. 10–22.

25. Acar M. Performance Ranking of Turkish Companies Implementing “IAS 41: Agriculture” Via Topsis Method. – Ankara: Congress Book. – 2019.

26. He L. Y., Wright S., Evans E. Is fair value information relevant to investment decision-making: Evidence from the Australian agricultural sector? //Australian Journal of Management. – 2018. – Vol. 43. – №. 4. – P. 555–574.

27. Jana H., Marta S. The fair value model for the measurement of biological assets and agricultural produce in the Czech Republic // Procedia economics and finance. – 2014. – Vol. 12. – P. 213–220.

28. Hinke J., Stárová M. Application possibilities and consequences of biological assets and agricultural produce reporting in accordance with IFRS principles in the Czech Republic // AGRIS on-line Papers in Economics and Informatics. – 2013. – Vol. 5. – P. 77–89.

29. Kakalta M. Evaluation of Biological Assets and Agricultural Disclosures Required by Companies in Philippines // International Journal of Social Sciences and Humanities Research. – 2013. – Vol. 1(1). – P. 83–89.

30. Miranda H. D. et al. Accounting Practices and International Accounting Standard (IAS)/Philippine Accounting Standard (PAS) 41 Compliance of Cattle Farms: Evidence from the Philippines // Journal of Global Business and Trade. – 2017. – Vol. 13. – No. 1. – P. 55–77.

31. Kurniawan R., Mulawarman A. D., Kamayanti A. Biological assets valuation reconstruction: A critical study of IAS 41 on agricultural accounting in Indonesian farmers // Procedia-Social and Behavioral Sciences. – 2014. – Vol. 164. – P. 68–75.

32. Mates D. et al. Biological assets and the agricultural products in the context of the implementation of the IAS 41: A case study of the Romanian agro-food system // Archives of Biological Sciences. – 2015. – Vol. 67. – No. 2. – P. 705–714.

33. Международный стандарт финансовой отчетности (IFRS) 13 «Справедливая стоимость» [Электронды ресурс] // «Параграф. Юрист» АЖ [web-портал]. – URL: https://www.online.zakon.kz (қарау уақыты: 20.07.2020).

34. Menicucci E. Fair Value Accounting and Earnings Quality // Earnings Quality. – Palgrave Pivot, Cham, 2020. – P. 107–137.