ҚАЗАҚСТАННЫҢ ЛИЗИНГТІК ҚЫЗМЕТТЕР НАРЫҒЫ: ШЫНАЙЫЛЫҚ ЖƏНЕ ЖАҢА СЫН-ҚАТЕРЛЕР

Зерттеу мақсаты – ЕАЭО елдеріндегі тенденцияларды ескере отырып, ағымдағы зерттеулер мен Қазақстандағы лизингтік қызметтер нарығының дамуының негізгі ерекшеліктерін талдау нəтижелері негізінде оларды одан əрі дамыту бойынша ұсыныстар əзірлеу болып табылады.

Əдіснамасы. Бұл жұмыста дамудың негізгі тенденцияларын анықтауға мүмкіндік берген нарықтағы ақпаратты зерттеудің логикалық əдістерімен қатар, мəліметтердің сапалық жəне сандық талдауы, сондай-ақ қорытындылардың аргументін қалыптастыру үшін графикалық визуализация əдісі қолданылды. Бұл ретте ЕАЭО елдерінің деректеріне негізделген экономикалық нарықты талдаудың статистикалық əдістерін кеңінен қолдану ұлттық секторды дамытудың перспективалық бағыттарың көрсетуге мүмкіндік берді.

Зерттеудің бірегейлігі / құндылығы. Бизнесті инвестициялау құралдарын кеңейту үшін мүмкіндіктерді анықтау мақсатында Қазақстанда жəне ЕАЭО елдерінде лизингтік қызметтерді дамытудағы негізгі үрдістер мен проблемаларды анықтау. Жұмыста лизинг секторының көрсеткіштеріне салыстырмалы талдау жасалып, бір кездері дамудың негізгі жағдайлары болған елдер үшін ұқсас жəне қарамақайшылықты тенденцияларды анықтауға мүмкіндік береді.

Зерттеу нəтижелері. Қазақстанда пандемия кезіндегі дағдарыстық құбылыстарға қарамастан лизинг қызметтері нарығының жандануы байқалады. Квазимемлекеттік лизингтік компаниялардың нарыққа əсері осы қаржы секторындағы көрсетілетін қызметтердің жеке бизнесінің дамуын ынталандырмайды. Лизингтік қызметтер аясын кеңейту жəне жеке лизингтік компанияларды қаржыландыру тетіктерін сапалы жаңарту қажеттілігі қазақстандық нарықтың ЕАЭО елдері жүйесінде бəсекеге қабілетті болуына мүмкіндік береді.

1. Статистические данные Казахстана [Электронный ресурс] // Бюро национальной статистики Агентства по стратегическому планированию и реформам Республики Казахстан [web-портал]. – 2021. – URL: https://stat.gov.kz/search (Дата обращения: 01.10.2021).

2. Домнин С. Объем нового рынка лизинга в 2020 году в Казахстане увеличился на 29 % [Электронный ресурс] // Kursiv.kz [web-портал]. – 2021. – URL: https://kursiv.kz/news/otraslevye-temy/2021-05/kursiv-research-obem-novogo-rynka-lizinga-v-2020-godu-v-kazakhstane (Дата обращения: 05.10.2021).

3. Мокейчева М. Лизинг взбодрился. Драйвером рынка остается грузовой и легковой автотранспорт [Электронный ресурс] // Фронталка.Ру [web-сайт]. – Сентябрь 2021. – URL: https://www.fontanka.ru/2021/09/06/70119533/ (Дата обращения: 08.10.2021).

4. Галушко М. Лизинг в Казахстане: куда растет рынок? [Электронный ресурс] // Ekonomist [web-сайт]. – Июнь 2021. – URL: https://ekonomist.kz/domnin/lizing-v-kazahstane-kuda-rastet-rynok/ (Дата обращения: 01.10.2021).

5. Huseynova S. M. Directions of Formation of Favorable Competitive Environment in Azerbaijan’s Leasing Services Market // Universal Journal of Accounting and Finance. – 2021. – № 9(1). – P. 116-121. – DOI: 10.13189/ujaf.2021.090112.

6. Анализ рынка лизинговых компаний Казахстана [Электронный ресурс] // АО «ФРП Даму» [web-сайт]. – Май 2021. – URL: https://damu.kz/poleznaya-informatsiya/informatsiya-fonda/analitika/ (Дата обращения: 10.10.2021).

7. Малова Т., Кокурин А. В. Лизинговое финансирование и перспективы его развития в посткризисный период // «Вестник МГПУ», серия «Экономика». – 2014. – № 2(1). – С. 68-77.

8. Капранова Л. Инвестиции в лизинг: проблемы и перспективы развития лизинга // Национальные интересы: приоритеты и безопасность. – 2021. – № 17(1). – С. 39-66.

9. Афанасьева Н. Разновидности лизинга: лизинг недвижимости, лизинг оборудования и лизинг транспортных средств, их сходства и различия // Молодой ученый: серия Экономика и управление. – 2020. – № 47(337). – С. 80-83.

10. Kaposty F., Klein P., Löderbusch M., Pfi ngsten A. Loss given default in SME leasing // Review of Managerial Science. – Springer Science and Business Media LLC, 2021. – DOI: 10.1007/s11846-021-00486-5.

11. Советкина З., Коршунов Р., Сараев А. Прогноз рынка лизинга на 2021 год: оперативная трансформация [Электронный ресурс] // Рейтинговое агентство Эксперт, Лизинговый рынок [web-сайт]. – 2021. – URL: https://www.raexpert.ru/researches/leasing/2020/ (Дата обращения: 14.10.2021).

12. Лизинговый рынок зарубежных стран [Электронный ресурс] // АО «Фонд развития промышленности» [web-сайт]. – 2021. – URL: https://idfrk.kz/ru/investors/analytics/ (Дата обращения: 18.10.2021).

13. Статистические данные Казахстана [Электронный ресурс] // Бюро национальной статистики Агентства по стратегическому планированию и реформам Республики Казахстан [web-портал]. – 2021. – URL: https://stat.gov.kz/search (Дата обращения: 23.10.2021) (электронный ресурс)

14. Статистические данные ЕАЭС [Электронный ресурс] // Евразийская экономическая комиссия [web-сайт]. – URL: http://www.eurasiancommission.org/ru/act/integr_i_makroec/dep_stat/union_stat/Pages/default.aspx (Дата обращения: 16.10.2021).

15. Об утверждении Государственной программы индустриально-инновационного развития Республики Казахстан на 2020-2025 годы Постановление Правительства Республики Казахстан от 31 декабря 2019 года № 1050 [Электронный ресурс] // Əділет [web-портал]. – 2019. – URL: https://adilet.zan.kz/rus/docs/P1900001050 (Дата обращения: 03.10.2021).

16. Об утверждении Государственной программы поддержки и развития бизнеса «Дорожная карта бизнеса-2025» Постановление Правительства Республики Казахстана от 24 декабря 2019 года № 968 [Электронный ресурс] // Əділет [web-портал]. – 2019. – URL: https://adilet.zan.kz/rus/docs/P1900000968 (Дата обращения: 14.10.2021).

17. Об утверждении Государственной программы инфраструктурного развития «Нұрлы жол» на 2020-2025 годы Постановление Правительства Республики Казахстан от 31 декабря 2019 года № 1055 [Электронный ресурс] // Əділет [web-портал]. – 2019. – URL: https://adilet.zan.kz/rus/docs/P1900001055 (Дата обращения: 07.10.2021).

18. Adambekova A. A., Andekina R. E. Financial market and its defi nitions: Transformation of scientifi c concepts // World Applied Sciences Journal. – 2013. – Issue 27. – P. 12-16. – DOI: 10.5829/idosi.wasj.2013.27.elelc.3.

19. В новые предприятия планируют вложить 11 трлн тенге [Электронный ресурс] // Kapital.kz [web-сайт]. – 2021. – URL: https://kapital.kz/economic/100104/v-novyye-predpriyatiya-planiruyut-vlozhit-11-trln-tenge.html (Дата обращения: 14.10.2021).

20. Авторынок РК итоги 2020 года в цифрах [Электронный ресурс] // Ассоциация казахстанского автобизнеса (АКАБ) [web-сайт]. – 2021. – URL: https://akab.kz/avtorynok-rk-itogi-2020-goda-v-czifrah/ (Дата обращения: 03.10.2021).