Preview

ESG трансформация процестеріне халықаралық компаниялардың қатысуын бағалау

https://doi.org/10.52821/2789-4401-2025-3-6-21

Толық мәтін:

Аңдатпа

Соңғы онжылдықтарда ESG қағидаттарын енгізу үдерісіне компанияларды тарту мәселесі жиі көтерілуде. Жүргізілген зерттеулер көрсеткендей, ESG рейтингі маңызды айнымалы болып табылады және компаниялардың кірістілігіне ғана емес, сонымен қатар басқа факторларға, мысалы, пайданың мөлшері мен өсуіне, компанияның беделі мен имиджіне, тартылған инвестициялардың көлеміне және т.б. тікелей әсер етуі мүмкін. Кейбір зерттеулер ESG және корпоративтік тұрақтылық жиі бір-бірімен алмастырылатынын көрсетеді. ESG принциптерін жүзеге асыратын компаниялар тұрақтылықпен, қаржылық әл-ауқатпен және жоғары беделмен байланысты. Дегенмен, компаниялардың қызметінде ESG қағидаттарын енгізу қажеттілігінің жалпы аспектілеріне тоқталып, ESG трансформация процесіне компаниялардың қатысу деңгейі туралы мәселе үстірт ғана қарастырылды.
Зерттеудің мақсаты – әлемдік экономиканың фармацевтика, газ және телекоммуникация секторларындағы 5 ірі компанияны бағалау негізінде ESG трансформация процесіне компаниялардың қатысу дәрежесін бағалау.
Әдіснамасы – зерттеу ESG талдауын бизнес пен инвестициялық талдауға біріктіруді қамтитын Bloomberg әдістемесінің қарқындылық коэффициенттерін бағалауға негізделген. 
Зерттеудің түпнұсқалығы/құндылығы– Бұл мақалада Bloomberg ESG рейтингін бағалау әдістемесіне сүйене отырып, әлемдік экономиканың фармацевтика, газ және телекоммуникация секторларындағы үздік 5 ірі компанияны бағалау негізінде ESG трансформация процесіне компаниялардың қатысу деңгейін талдау әрекеті жасалған. Мәселе компанияның көлемі мен оның ESG қатысу деңгейі арасында параллельдік бар ма.
Зерттеу нәтижелері – жүргізілген талдау ESG трансформация процесі экономиканың әртүрлі салаларындағы компанияларда байқалатынын көрсетті. Бұл жағдайда компанияның көлемі, оның капиталдандыру деңгейі мен кірісі маңызды емес. «Ірі компания» мен «ESG жоғары рейтингі» арасында параллельді орнату мүмкін емес. Компаниялар зиянды жоюға және қоршаған орта ресурстарын пайдаланудың әсерін азайтуға қосымша жарналарға аз көңіл бөледі. Барлық тексерілген компаниялардың ішінде телекоммуникация саласындағы TeliaSonera AB ғана 2021 жылдан бастап қоршаған ортаға келтірілген залалдың салдарын жоюға жыл сайын қаражат бөліп келеді. 2022 жылы оған «РОСТЕЛЕКОМ» ЖАҚ, ал 2023 жылы Telstra Corporation Limited және TELUS Corporation тағы екі компания қосылды.

Авторлар туралы

Ж. Е. Зинетуллина
«Нархоз университеті»
Қазақстан

Алматы



А. М. Нургалиева
«Нархоз университеті»
Қазақстан

Алматы



К. А. Шерзатов
Каспий Қоғамдық Университеті
Қазақстан

Алматы



Әдебиет тізімі

1. Kumar K., Kumari R., Kumar R. — The state of corporate sustainability reporting in India: Evidence from environmentally sensitive industries // Business and Society Review. — 2021. — Vol. 126, № 4. — P. 513–538. — DOI: 10.1111/basr.12247

2. Kocmanova A., Simberova I. — Qualitative relationships between the environmental, social and governance (ESG) performance indicators for supporting the decision‑making [Conference paper]. — WMSCI, Orlando, FL, U.S.A., July 2012. — URL: https://www.researchgate.net/publication/231209980 (дата обращения: 07.02.2022).

3. Kiehne D.‑O. — Introducing sustainable "ESG" investing // The Private Investor, the newsletter of the UK Shareholders' Association. — 2020. — Issue 200. — June. — P. 10–11.

4. Inderst G., Stewart F. — Incorporating Environmental, Social and Governance (ESG) Factors into Fixed Income Investment. — World Bank Group publication, April 2018. — URL: https://openknowledge.worldbank.org/bitstream/handle/10986/29693/125442-WP-PUBLIC.pdf.

5. Dimson E., Kreutzer I., Lake R., Sjo H., Starks L. — Responsible Investment and the Norwegian Government Pension Fund Global. — 2013.

6. Груздева К. Н., Забровская А. Е. — ESG‑концепция как ориентир устойчивого развития российского банковского сектора // Российские регионы в фокусе перемен: сб. докл. в 2 т. — Екатеринбург: УрФУ, 2022. — Т. 2. — С. 405–409.

7. Egorova A. A., Grishunin S. V., Karminsky A. M. — The Impact of ESG factors on the performance of Information Technology Companies // Procedia Computer Science. — 2022. — Vol. 199. — P. 339–345.

8. Беляева И. Ю., Козлова Н. П., Данилова О. В. — ESG‑факторы как инструмент формирования деловой репутации // Вестник Астраханского государственного технического университета. Серия: Экономика. — 2021. — № 4. — С. 15–21.

9. Ефимова О. В., Волков М. А., Королёва Д. А. — Анализ влияния принципов ESG на доходность активов: эмпирическое исследование // Финансы: теория и практика. — 2021. — Т. 25, № 4. — С. 82–97.

10. Starks L. T. — EFA keynote speech: Corporate governance and corporate social responsibility: What do investors care about? What should investors care about? // Financial Review. — 2009. — Vol. 44, № 4. — P. 461–468.

11. Benabou R., Tirole J. — Individual and corporate social responsibility // Economica. — 2010. — Vol. 77, № 305. — P. 1–19.

12. Lins K. V., Servaes H., Tamayo A. — Social capital, trust, and firm performance: the value of corporate social responsibility during the financial crisis // Journal of Finance. — 2017. — Vol. 72, № 4. — P. 1785–1824.

13. Pedersen L. H., Fitzgibbons S., Pomorski L. — Responsible investing: The ESG‑efficient frontier // Journal of Financial Economics. — 2021. — Vol. 142, № 2. — P. 572–597.

14. Cahan S. F., Chen C., Chen L., Nguyen N. H. — Corporate social responsibility and media coverage // Journal of Banking & Finance. — 2015. — Vol. 59. — P. 409–422.

15. Bloomberg — Global Environmental, Social & Governance – ESG Data. — Официальная платформа Bloomberg.

16. Friede G., Busch T., Bassen A. — ESG and financial performance: Aggregated evidence from more than 2000 empirical studies // Journal of Sustainable Finance & Investment. — 2015. — Vol. 5, № 4. — P. 210–233. — DOI: 10.1080/20430795.2015.1118917


Рецензия

Дәйектеу үшін:


Зинетуллина Ж.Е., Нургалиева А.М., Шерзатов К.А. ESG трансформация процестеріне халықаралық компаниялардың қатысуын бағалау. Central Asian Economic Review. 2025;(3):6-21. https://doi.org/10.52821/2789-4401-2025-3-6-21

For citation:


Zinetullina J.E., Nurgalieva A.M., Sherzatov K.A. Evaluation of the involvement of international companies in ESG transformation processes. Central Asian Economic Review. 2025;(3):6-21. (In Russ.) https://doi.org/10.52821/2789-4401-2025-3-6-21

Қараулар: 18


ISSN 2789-4398 (Print)
ISSN 2789-4401 (Online)