Тұрақсыздық жағдайында Қазақстанда шағын және орта бизнесті дамыту

Мақаланы жазудағы басты мақсат – елімізде орын алған негізгі өзгерістердің шағын және орта бизнестің дамуына әсерін талдау болып келеді.

Зерттеу әдіснамасы. Мақаланы жазу барысында алғашқы статистикалық ақпаратты жинау, Excelболжамдарымен деректерді талдау, экономикалық талдау, салыстырмалы әдістер сияқты әдістер жиыны қолданылды.

Бұл жұмыстың ғылыми құндылығы шағын және орта бизнес субъектілеріне толық көлемде әсер еткен жаһандық дағдарыс пен пандемиядан туындаған ҚР экономикасындағы проблемалардың өсуіне байланысты, соның салдарынан түрлі қаржы институттары кәсіпкерліктің осы бағытын қолдау шараларын қабылдады.

Зерттеу нәтижелері. Бұл мақалада еліміздің шағын және орта бизнесінің дамуына жан-жақты талдама жүргізілді, оның негізінде салық және қаржы-несие жүйелері бөлігіндегі негізгі проблемалар анықталды, сондай-ақ кәсіпкерлікті мемлекеттік қолдауды дамыту саласындағы алғышарттар айқындалды. Авторлар мемлекеттің әлеуметтік-экономикалық дамуындағы шағын және орта кәсіпкерліктің рөлі мен орнын атап өтті, елдің өңірлері мен бизнестің осы нысандары дамыған салалар анықталды. Кәсіпкерлік қызметті іске асыруда экономика ШОБ субъектілерінің мүдделері сәйкестендірілді, сондай-ақ осы сектордың тиімді жұмыс істеуіне кедергі келтіретін проблемалар сипатталды.

1. Развитие МСБ в Казахстане [Электронды ресурс] // Международное информационное агентство «Казинформ» [wеb-сайт]. – 2016. – URL:https://www.inform.kz/ru/razvitie-msb-v-kazahstane_a2945848 (қарау уақыты: 14.10.2024)

2. Буров В.Ю. Основы предпринимательства: учебное пособие. – Чита, 2011. – 441 с.

3. Кондраков, Н.П. Основы малого и среднего предпринимательства: Практическое пособие. – М.: НИЦ ИНФРА-М, 2013. – 446 c.

4. МСБ решает проблемы занятости в РК: на малых и средних предприятиях трудоустроены почти 40% всех работников по стране [Электронды ресурс] // Ranking.kz информационный портал [webсайт]. – 2023. – URL:http://ranking.kz/ru/a/infopovody/msb-reshaet-problemy-zanyatosti-v-rk-na-malyh-isrednih-predpriyatiyah-trudoustroeny-pochti-40-vseh-rabotnikov-po-strane (қарау уақыты: 17.10.2024)

5. Uashov G.K. Trends of small and medium-sized business development in Kazakhstan/ Reports of National Academy of Sciences of the Republic of Kazakhstan.- 2018. -Volume 4.- № 320. – P.33 – 38.

6. Казахстан в рейтинге Doing Business [Электронды ресурс] // Проект группы Всемироного Банка [web-сайт]. – 2024. – URL: https://archive.doingbusiness.org/ru/rankings/kazakhstan (қарау уақыты: 20.10.2024)

7. Значимость малого и среднего бизнеса в стране постепенно растёт: доля МСБ в ВВП страны достигла 29,5%.[Электронды ресурс] // Дайджест Ranking.kz [web-сайт]. – 2022. – URL: http://ranking.kz/ru/a/infopovody/znachimost-malogo-i-srednego-biznesa-v-strane-postepenno-rastyot-dolya-msb-v-vvpstrany-dostigla-295. (қарау уақыты: 24.10.2024)

8. Зарегистрированные малые и средние компании в городах Алматы и Нур-Султан [Электронды ресурс] // Дайджест Ranking.kz [web-сайт]. – 2020. – URL: http://ranking.kz/ru/a/infopovody/predpriyatiyamsb-v-dvuh-krupnejshih-gorodah-almaty-i-nur-sultane-s-20-aprelya-postepenno-vernutsya-k-rabote-naeti-megapolisy-prihoditsya-45-vseh-zaregistrirovannyh-malyh-i-srednih-kompanij-strany (қарау уақыты: 24.02.2024)

9. Спасательный круг для МСБ: налоговые каникулы и прочие меры поддержки. Как Казахстан и соседи по ЕАЭС помогают бизнесу? [Электронды ресурс] // Дайджест Ranking.kz [web-сайт]. – 2021. – URL: http://ranking.kz/ru/a/infopovody/spasatelnyj-krug-dlya-msb-nalogovye-kanikuly-i-prochie-merypodderzhki-kak-kazahstan-i-sosedi-po-eaes-pomogayut-biznesu (қарау уақыты: 24.10.2024)

10. Кредитование МСБ. Обзор предложений крупнейших банков-кредиторов РК [Электронды ресурс] // Дайджест Ranking.kz [web-сайт] – 2021. – URL: http://ranking.kz/ru/a/infopovody/msbpod-ugrozoj-v-pervyj-karantinnyj-mesyac-kolichestvo-vremenno-neaktivnyh-malyh-i-srednih-kompanijpodskochilo-srazu-pochti-na-30-banki-i-gosudarstvo-g (қарау уақыты: 10.10.2024)

11. Предприятия МСБ в двух крупнейших городах — Алматы и Нур-Султане — с 20 апреля постепенно вернутся к работе. На эти мегаполисы приходится 45% всех зарегистрированных малых и средних компаний страны [Электронды ресурс] // Дайджест Ranking.kz [web-сайт]. – 2021. – URL: http://ranking.kz/ru/a/infopovody/predpriyatiya-msb-v-dvuh-krupnejshih-gorodah-almaty-i-nur-sultane-s-20-aprelya-postepenno-vernutsya-k-rabote-na-eti-megapolisy-prihoditsya-45-vseh-zaregistrirovannyh-malyh-isrednih-kompanij-strany (қарау уақыты: 03.11.2024)

12. Малое и среднее предпринимательство в РК [Электронды ресурс] // Дайджест Ranking.kz [webсайт]. – 2020. – URL: http://ranking.kz/ru/a/reviews/maloe-i-srednee-predprinimatelstvo-v-rk-2020 (қарау уақыты: 15.11.2024)

13. Всемирный банк в Казахстане [Электронды ресурс] // Группа Всемироного Банка [web-сайт]. – 2024. – URL: https://www.vsemirnyjbank.org/ru/country/kazakhstan (қарау уақыты: 4.11.2024)

14. Материалы Секретариата Комитета развития малого и среднего бизнеса НПП РК «Атамекен» [Электронды ресурс] // Национальная палата предпринимателей Республики Казахстан «Атамекен» // [web-сайт]. – 2024. – URL: atameken.kz/ru/ (дата обращения: 13.01.2024)

15. Уашов Г.К. Қазақстандағы ұйым персоналын бейдағдарыстық басқару // Доклады Национальной Академии Наук Республики Казахстан.- 2017. – Том 2. – № 312. – Б.124 – 128

16. Уашов Г.К. Проблемы развития института банкротства в Казахстане // ҚР ҰҒА хабаршысы. Вестник НАН РК. – 2016. – №6. – С.180-186.

17. «Отчет о развитии малого и среднего предпринимательства в странах ЕАЭС. II квартал. НПП РК «Атамекен»». – Астана, 2018. – 102 с.

18. Статистика внутренней торговли [Электронды ресурс] // Министерство национальной экономики РК. Комитет по статистике «Экономика и статистика» [web-сайт]. – 2019. – URL: https://stat.gov.kz/ru/ (қарау уақыты: 22.01.2024)

19. Gartner [Электронды ресурс] // wikipedia.org [web-сайт]. - URL: https://ru.wikipedia.org/wiki Gartner (қарау уақыты: 22.05.2024)