ҚАЗАҚСТАННЫҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ӨСУІНЕ ШЕТЕЛДІК ТІКЕЛЕЙ ИНВЕСТИЦИЯЛАРДЫҢ ƏСЕРІ

Зерттеу мақсаты – Қазақстан экономикасы контекстінде тікелей шетелдік инвестициялар (ТШИ), экономикалық өсу, инфляция жəне халықаралық резервтер көлемі арасындағы байланысты талдау.

Əдіснамасы – ТШИ-ның Қазақстанның экономикалық көрсеткіштеріне əсерін бағалау үшін эконометриялық сызықтық регрессия үлгісін пайдалана отырып, сандық талдауды қамтиды. Талдау үшін деректер Дүниежүзілік банктің ашық көздерінен 1992 жылдан 2022 жылға дейінгі кезеңге алынды.

Зерттеудің бірегейлігі / құндылығы – Зерттеу Қазақстанды мысалға ала отырып, өтпелі экономикасы бар елдердің экономикасына халықаралық инвестициялардың əсер ету механизмдерін түсінуге ықпал етеді. Жұмыстың ерекшелігі – мемлекеттік экономикалық саясатты қалыптастыру үшін маңызды болып табылатын макроэкономикалық факторлардың инвестициялық климатқа əсерін жан-жақты талдау.

Зерттеу нəтижелері – Нəтижелер халықаралық резервтердің ТШИ тартуға айтарлықтай оң əсер ететінін көрсетті, ал инфляция бұл модельде статистикалық маңызды əсер етпеді.

1. Правительство Республики Казахстан. Постановление Правительства Республики Казахстан от 15 июля 2022 года № 482 «Об утверждении Концепции инвестиционной политики Республики Казахстан до 2026 года» [Электронный ресурс]. – 2022. – Режим доступа: https://online.zakon.kz/Document/?doc_id=34889573 (Дата обращения: 19.02.2024).

2. «Промышленность, строительство, инвестиции — экономика Костанайской области показывает положительную динамику роста» [Электронный ресурс]. – Режим доступа: https://primeminister.kz/ru/news/reviews/promyshlennost-stroitelstvo-investicii-ekonomika-kostanayskoy-oblasti-pokazyvaetpolozhitelnuyu-dinamiku-rosta-15113053 (Дата обращения: 19.02.2024).

3. Khan I., Xue J., Zaman S., Mehmood Z. Nexus between FDI, economic growth, industrialization, andemployment opportunities: empirical evidence from Pakistan // Journal of the Knowledge Economy. – 2023. – №14(3). – Р. 3153-3175.

4. Президент Касым-Жомарт Токаев принял участие в казахско-катарском инвестиционном круглом столе [Электронный ресурс]. – Режим доступа: https://www.akorda.kz/ru/prezident-kasym-zhomart-tokaev-prinyaluchastie-v-kazahsko-katarskom-investicionnom-kruglom-stole-1415532. (Дата обращения: 19.02.2024 г.).

5. Корнаи, Я. Экономика Централизованного Планирования. Будапешт: Академии Киадо, 1980.

6. Fosu A., Getachew Y. Y., Ziesemer T. Optimality of public investment: How public investment canfoster growth in sub-Saharan Africa. World Development. – 2016. – № 78. – Р. 94-105.

7. Sturm J. E., Kuper G. H., de Haan J. Modelling government investment and economic growth on a macrolevel: A review. // Public Capital and Economic Growth. – 1998. – № 1. – Р. 179-205.

8. Hunt S. D. Economic Growth: Should Policy Focus on Investment or Dynamic Competition? // Journalof Business Research. – 2007. – № 60(8). – Р. 941-946.

9. Koopmans T. C. On the Concept of Optimal Economic Growth. // The Cowles Foundation for Researchin Economics at Yale University. – 1963. - № 163.

10. Красовский А.А. и Тарасьев А.М. Оптимальное управление инвестициями в модели экономического роста // Теория управления. – 2007. – № 2(2). – С. 30-45.

11. Сартбаев А.А. Государственное стимулирование инвестиций в науку, исследования и инновации: опыт и перспективы в контексте Индустрии 4.0. // Вестник университета «Туран». – 2021. № 95(3). – С. 8-15.

12. Есдаулетова А. М., Демеуов Н. Б. Инвестиционная политика Казахстана: основные направления и перспективы роста // Постсоветские исследования. - 2022. – № 7.

13. Кучукова Н.К., Талимова Л.А. Финансово-экономическое развитие Казахстана: реализация инвестиционных возможностей // Финансовый журнал. – 2019. – № 11(5). – С. 9-21.

14. Мамбетказиев Е.А., Конопьянова К.С., Байкенов С.Ж. Анализ инвестиционной активности населения Республики Казахстан // Экономический журнал. – 2022. – № 14(2). – С. 45-56.

15. Жангирова Р.Н., Нурмагамбетова А.М. Современные тенденции развития инвестиционной деятельности Республики Казахстан. Вестник Казахстанского национального университета // Экономика. – 2016. – № 4(106). – С. 112-120.

16. Арупов А.А., Отарбаева А.Б. Актуальные проблемы и перспективы инвестиционного сотрудничества Казахстана и ЕС // Внешнеэкономические связи России. – 2020. – № 12(3). – С. 234-245.

17. Usman S. О., Esоmchі О. S., Nasiru I. M., Daniel, A.V. An assessment of COVID-19 and its impact on Nigeria’s socio-economic development // Cogent Social Sciences. – 2024. – № 10(1). – 2306700.

18. Национальный банк Казахстана. [Электронный ресурс]. – Чистый поток прямых инвестиций (в динамике). – Режим доступа: https://www.nationalbank.kz/ru/news/pryamye-investicii-po-napravleniyuvlozheniya (Дата обращения: 19.02.2024).

19. Правительство Республики Казахстан, 2022. Постановление Правительства Республики Казахстан от 15 июля 2022 года № 482 «Об утверждении Концепции инвестиционной политики Республики Казахстан до 2026 года». [Электронный ресурс]. – URL:<https://online.zakon.kz/Document/?doc_id=34889573> (Дата обращения: 19.02.2024).

20. Данные Всемирного банка [Электронный ресурс]. – URL: https://data.worldbank.org/indicator (Дата обращения: 19.02.2024).