«ГЛЭМПИНГ» НЕГІЗІНДЕ ЭКОТУРИЗМДІ ДАМЫТУ: КАТОНҚАРАҒАЙ ҰЛТТЫҚ ПАРКІ МЫСАЛЫНДА

Зерттеу мақсаты. Бұл мақала, Катонқарағай ұлттық саябағының аумағында жаңа жұмыс орындарын құруға, сəйкесінше жұмыссыздық деңгейін азайтып, жергілікті халықтың əл-ауқатын жақсартуға сонымен қатар, аймақтық жəне жергілікті бюджеттерге салық түсімдерін көбейтіп, Катонқарағай саябағының ерекше табиғатын сақтауға бағытталған.

Ғылыми-зерттеу жұмысының негізгі проблемасы – қазіргі таңдаерекше қорғалатын табиғи аумақтардағы инфрақұрылымның жеткіліксіз дамуы жəне туристер мен отандастардың орналасу орындарының болмауына байланысты, олар табиғатпен байланыса алмайды. Əсіресе, біз зерттеген аумақта, біз тұрақты даму принципіне негізделген табиғатқа əсер етпейтін заманауи тренд-глампингті жобалауды шештік.

Əдіснамасы. Сaлыcтыpмaлы-тapихи тaлдaу əдіcі, интервью жəне SWOT-тaлдaу əдісі (күшті, əлcіз жaқтapы, мүмкіндіктеpі мен қaуіптеpі), Jewelberry Glamping-глампинг желісінің тəжірбиесі қолданылады.

Зерттеудің бірегейлігі / құндылығы. Көптеген адамдар қол жетімсіз табиғаттың сұлулығын, сирек кездесетін табиғи құбылыстармен бетпе-бет келуге, демалыстың жаңа форматын көруге талпынады, бірақ бəрі бірдей үлкен рюкзактармен серуендеуге дайын емес. Сондықтан əлемде экологиялық туризмнің жаңа түрі – жұмсақ табиғатты пайдалану мен жайлы тұрудың сұранысына жауап беретін «глэмпинг» танымал бола бастады. Соған орайда, біз дайындаған «KazGlamping» жобасы Катонқарағай паркінде бұрын соңды жүзеге асырылмаған, бірден-бір жаңа бағыт.

Зерттеу нəтижелері. Глэмпингті зaмaнaуи жaғдaйдa зеpттеудің теopиялық acпектілері зерделенді; Орманпатолог-инженерінен сұхбат алу арқылы Катонқарағай паркінің қазіргі жағдайы, сонымен қатар дамуын тежейтін мəселелер айқындалды; Катонқарағай ұлттық паркінде экотуризмді дамыту, тиімді аумақтық ұйымдастыру жəне ілгерілету шеңберінде «KazGlamping» жобасы əзірленді, авторлық жəне енгізу актісі алынды; Мақалада шетел тəжірбиелері де қарастырылған.

1. Чахова Д. А., Кобяк М. В. Современные кемпинги-новые возможности развития рынка туристских услуг // Вестник евразийской науки. – 2015. – Т. 7. – №. 5 (30). – С. 105.

2. Воротников А. М., Гасанова С. Ф., Стоцкий А. И. Глэмпинг как формат развития экологического туризма на особо охраняемых природных территориях в Арктической зоне Российской Федерации // Журнал исследований по управлению. – 2019. – Т. 5. – №. 1. – С. 3.

3. Лебедева Т. Е. Глэмпинг: мировой опыт, перспективы развития в России // Московский экономический журнал. – 2020. – №. 4. – С. 680 - 686.

4. Дедок В. М. Современное состояние и перспективы развития глэмпинга в мировой индустрии гостеприимства. – 2018. – С. 32-38.

5. Столбова М. А., Калюжная Е. Г. Глэмпинг как инновационный проект в сфере гостеприимства // Физическая культура, спорт и молодежная политика в условиях глобальных вызовов. – Екатеринбург, 2023. – С. 817 - 823.

6. Hughes M., Weaver D., Pforr C. The practice of sustainable tourism. – Routledge, New York, 2015. –P.326. – https://doi.org/10.4324/9781315796154

7. Ma S. Et al. Global climate resources for camping and nature-based tourism // Tourism and Hospitality.– 2021. – Т. 2. – №. 4. – С. 365-379. – DOI:10.3390/tourhosp2040024

8. Budruk M., Stanis S. A. W. Place attachment and recreation experience preference: A further explorationof the relationship // Journal of outdoor recreation and tourism. – 2013. – Т. 1. – С. 51-61. – DOI: 10.1016/j.jort.2013.04.001

9. Andrey C. Et al. New trends in the outdoor hospitality industry //Valais: HES-SO Haute École spécialisée de Suisse occidentale Valais. – 2014. – vol. 10. – 9 p.

10. Brooker E., Joppe M. Trends in camping and outdoor hospitality—An international review //Journal ofoutdoor Recreation and Tourism. – 2013. – Т. 3. – С. 1-6. – https://doi.org/10.1016/j.jort.2013.04.005

11. Kabanova E. E. et al. The impact of the covid-19 pandemic on the development of internal tourism inthe Russian federation: A statistical analysis //Journal of Environmental Management & Tourism. – 2021. – Т. 12. – №. 8. – С. 2148-2156.

12. Brochado A., Pereira C. Comfortable experiences in nature accommodation: Perceived service qualityin Glamping // Journal of outdoor recreation and tourism. – 2017. – Т. 17. – С. 77-83.

13. Russia Discovery «Глэмпинг — отдых на природе с комфортом» [Электронный ресурс]. – 2024. – URL: https://www.russiadiscovery.ru/news/glamping/#:~:text=Skylodge%20 (Accessed: 04.08.2024).

14. Дедок, В. М. Современные тенденции развития международного туризма в мире и Республике Беларусь в условиях глобализации // Вестник Белорусского государственного университета. – 2018. – Т. 4. – № 2. – С. 32-38.

15. The most instagrammed glamping in Kazakhstan [Electronic resource]. – 2022. – URL: https://tengritravel.kz/my-country/chto-takoe-glemping-top-5-luchshih-lokatsiy-v-kazahstane-473534/#:~:text&text (Accessed: 03.08.24).

16. JB Camp. Glamping market size, share & growth analysis report 2030 [Electronic resource]. - 2024. –URL: https://jb.camp/invest (Accessed: 03.08.2024).

17. Grand View Research. Glamping market analysis [Electronic resource]. - 2024a. – URL: https://www.grandviewresearch.com/industry-analysis/glamping-market (Accessed: 03.08.2024).

18. Grand View Research. Glamping market size - Global [Electronic resource]. - 2024b. – URL: https://www.grandviewresearch.com/horizon/outlook/glamping-market-size/global (Accessed: 03.08.2024).

19. Lu J. et al. Предпосылки участия клиентов в глэмпинге: критическая роль оригинальной экологии // Международный журнал гостиничного менеджмента. – 2021. – Т. 95. – С. 102919.