ЭНЕРГЕТИКАЛЫҚ ҚАУІПСІЗДІК БОЙЫНША БИБЛИОМЕТРИЯЛЫҚ ДЕРЕКТЕРДІ САЛЫСТЫРМАЛЫ ТАЛДАУ

Зерттеу мақсаты – энергетикалық секторды мемлекеттік басқарудың неғұрлым кең тұжырымдамасы контекстінде энергетикалық қауіпсіздіктің пəндік саласын зерттеуге шетелдік жəне отандық тəсілдерге салыстырмалы библиометриялық талдау жүргізу.
Əдіснамасы – бұл жұмыста сапалы жəне сандық зерттеу əдістері қолданылады. Vosviewer бағдарламасы арқылы жүзеге асырылған библиометриялық талдау үшін Scopus рейтингтік журналдарында 2010-2023 жылдар аралығында жарияланған ғылыми жұмыстардың үлгісі жиналды. Қазақстан Республикасы Ғылым жəне жоғары білім министрлігінің Ғылым жəне жоғары білім саласындағы сапаны қамтамасыз ету комитеті (ҚР ҒЖБМ ҒЖБССҚК) ұсынған басылымдар тізімінен материалдар жинау үшін ғылыми электрондық кітапхана пайдаланылды Elibrary.ru. рецензияланатын қазақстандық журналдардағы жұмыстарға библиометриялық талдау жарияланымдарды талдау құралдарының көмегімен жүргізілді Elibrary.ru.
Зерттеудің бірегейлігі / құндылығы – энергетикалық секторды мемлекеттік басқару контекстіндегі энергетикалық қауіпсіздіктің пəндік саласын зерттеудегі өзекті тенденцияларды талдау осы саладағы зерттеулердің ағымдағы жай-күйін бағалауға, шетелдік жəне отандық авторлар тарапынан энергетикалық қауіпсіздікті зерттеудегі айырмашылықтарды анықтауға, сондай-ақ осы саладағы зерттеудің одан əрі бағыттары бойынша ұсыныстар беруге мүмкіндік береді.
Зерттеу нəтижелері – бұл мақалада Scopus жəне Қазақстан Республикасы ҒЖБМ ҒЖБССҚК басылымдары талданады. Авторлар шетелдік зерттеушілер экологиялық қауіпсіздікті (ЭҚ) қамтамасыз етудің экологиялық аспектілеріне көбірек бағытталған деген қорытындыға келеді. Отандық ғылыми еңбектерде ЭҚ басқару мен экономикалық аспектілеріне, оның ішінде тұрақты дамуға көбірек көңіл бөлінеді. 

1. Andersson G. et al. Causes of the 2003 major grid blackouts in North America and Europe, and recommended means to improve system dynamic performance // IEEE Transactions on Power Systems. – 2005. – 20(4). – P. 1922-1928

2. Gitelman L., Magaril, E., Kozhevnikov, M. Energy Security: New Threats and Solutions // Energies. – 16. – 2869. 10.3390/en16062869

3. Siksnelyte-Butkiene I. Defining the Perception of Energy Security: An Overview // Economies. – 2023. – 11(7):174

4. Закон Республики Казахстан от 6 января 2012 года № 527-IV «О национальной безопасности Республики Казахстан» [Электронный ресурс] // Zakon.kz [web-портал]. – 2012. – URL: https://online.zakon.kz/Document/?doc_id=31106860 (дата обращения: 21.06.2024)

5. Jiang, Y., & Liu, X. A Bibliometric Analysis and Disruptive Innovation Evaluation for the Field of Energy Security // Sustainability (Switzerland). – 2023. – 15(2). https://doi.org/10.3390/su15020969

6. Rodríguez-Fernández, L., Carvajal, A. B. F., & de Tejada, V. F. Improving the concept of energy security in an energy transition environment: Application to the gas sector in the European Union // Extractive Industries and Society. – 2022. – 9. https://doi.org/10.1016/j.exis.2022.101045

7. Tvaronavičiene, M. Contemporary perceptions of energy security: Policy implications // Journal of Security and Sustainability Issues. – 2012. – 1(4). – P. 235–247. https://doi.org/10.9770/jssi.2012.1.4(1)

8. Sovacool, B. K. Energy Security: Challenges and Needs. In Advances in Energy Systems: The Largescale Renewable Energy Integration Challenge”. – 2019. – https://doi.org/10.1002/9781119508311.ch6

9. Wensheng, W., & Jingjing, Z. Research progress and prospect of energy security based on CiteSpace knowledge graph | CiteSpace // Journal of Mining Science and Technology. – 2021. – 6(4). – P. 497–508. https://doi.org/10.19606/j.cnki.jmst.2021.04.015

10. Azzuni, A., & Breyer, C. Definitions and dimensions of energy security: a literature review // Wiley Interdisciplinary Reviews: Energy and Environment. – 2018. – 7(1). – https://doi.org/10.1002/wene.268

11. Ang, B. W., Choong, W. L., & Ng, T. S. Energy security: Definitions, dimensions and indexes //Renewable and Sustainable Energy Reviews. – 2015. – 42. – P. 1077–1093. https://doi.org/10.1016/j.rser.2014.10.064

12. Mehnatfar, Y. Energy security & The economy of Iran // Australian Journal of Basic and Applied Sciences. – 2010. – 4(8). – P. 3299–3305

13. Vivoda, V. Evaluating energy security in the Asia-Pacific region: A novel methodological approach // Energy Policy. – 2010. – 38(9). – P. 5258–5263. https://doi.org/10.1016/j.enpol.2010.05.028

14. Kvern, M., Fitzpatrick, P., & Fishback, L. Empowering Churchill: Exploring Energy Security in Northern Manitoba // Arctic. – 2022. – 75(2). – P. 149–160. https://doi.org/10.14430/arctic75055

15. Zhiznin, S. Z., Timohov, V. M., & Dineva, V. Energy security: Theoretical interpretations and quantitative evaluation // International Journal of Energy Economics and Policy. – 2020. – 10(2). – P. 390–400. https://doi.org/10.32479/ijeep.8950

16. Novikau, A. Conceptualizing and redefining energy security: A comprehensive review. In China’s Energy Security: Analysis, Assessment And Improvement. – 2020. – https://doi.org/10.1142/9781786349224_0002

17. Paravantis, J. A., Kontoulis, N., Ballis, A., Tsirigotis, D., & Dourmas, V. A geopolitical review of definitions, dimensions and indicators of energy security // 2018 9th International Conference on Information, Intelligence, Systems and Applications, IISA 2018. – 2018. – https://doi.org/10.1109/IISA.2018.8633676

18. Cherp, A., & Jewell, J. The concept of energy security: Beyond the four as // Energy Policy. – 2014. – 75. – P. 415–421. https://doi.org/10.1016/j.enpol.2014.09.005

19. Sharifuddin, S. Methodology for quantitatively assessing the energy security of malaysia and other southeast asian countries // Energy Policy. – 2014. – 65. – P. 574–582. https://doi.org/10.1016/j.enpol.2013.09.065

20. Jakstas, T. What does energy security mean? In Energy Transformation Towards Sustainability. – 2019. – https://doi.org/10.1016/B978-0-12-817688-7.00005-7

21. Narula, K. Energy security and sustainability // In Lecture Notes in Energy. – 2019. – Vol. 68. – P. 3-22. https://doi.org/10.1007/978-981-13-1589-3_1

22. Filipović, S., Radovanović, M., & Golušin, V. Macroeconomic and political aspects of energy security Exploratory data analysis // Renewable and Sustainable Energy Reviews. – 2018. – 97. – P. 428–435. https://doi.org/10.1016/j.rser.2018.08.058

23. Esfahani, A. N., Moghaddam, N. B., Maleki, A., & Nazemi, A. The knowledge map of energy security // Energy Reports. – 2021. – 7. – P. 3570–3589. https://doi.org/10.1016/j.egyr.2021.06.001

24. Omirtay, A., Elemesov, R.Управление энергетической безопасностью Республики Казахстана // Вестник КазНУ. Серия экономическая. – 2020. – Том. 131 № 1. – P. 4-14. https://doi.org/10.26577/be.2020.v131.i1.01

25. Imashev, A. B. Современное состояние энергетической отрасли Казахстана // Вестник КазНУ. Серия экономическая. – 2014. – Том. 102 № 2. – P. 183-186

26. Кенесова, Ж. Пограничный корректирующий углеродный механизм Евросоюза как мера перехода к углеродной нейтральности // Государственное управление и государственная служба. – 2022. – (1 (80). – P. 31-42. https://doi.org/10.52123/1994-2370-2022-545

27. Бинхан Д., Жуман Ж., Макулова А.Т. Энергетический потенциал Казахстана и его влияние на энергетическую стратегию Китая // Central Asian Economic Review. – 2024. – (1). – P. 44-54. https://doi.org/10.52821/2789-4401-2024-1-44-54

28. Uteyev, B., & Abishova, S. Digitalization of the Energy Sector as A Current Trend for Improving the Efficiency of Technological Work in Industries // Eurasian Journal of Economic and Business Studies. – 2020. – 56(2). – P. 18–28. https://doi.org/10.47703/ejebs.v2i56.14

29. RA, Dodi, Zalizar, Lili, Triwanto, Joko, Ervayenri, Ervayenri, Mel, Maizirwan, Iswahyudi, Iswahyudi, Ekalaturrahmah, Yenni. Bibliometric Analysis on Ecotourism in Agriculture (2012 to 2022) Through VOSviewer // BIO Web of Conferences. – 2024. – № 104. – 00008. – 10.1051/bioconf/202410400008

30. Перечень изданий, рекомендуемых Комитетом по обеспечению качества в сфере науки и высшего образования Министерства науки и высшего образования Республики Казахстан для публикации основных результатов научной деятельности [Электронный ресурс] // Комитет по обеспечению качества в сфере науки и высшего образования Министерства науки и высшего образования Республики Казахстан [web-портал]. – 2024. – URL: https://www.gov.kz/uploads/2024/5/24/56aa4ef94c3a1a6309f6ad38d83cb1fe_original.32474.xlsx (дата обращения: 12.06.2024).

31. Chygryn, Olena & Kolosok, Svitlana & Hordiienko, Vita. Digital Eco-Energy: Patterns of Achieving Economic Leadership // National Security, and Sustainability. – 2023. – DOI: 10.1007/978-3-031-28131-0_23.

32. Chigarev, B.N. Identification of actual energy policy and security research topics in Elsevier and MDPI publications for 2021–2023. Part 1. Term clustering and topic referencing with ChatGPT // Actual Problems of Oil and Gas. – 2023. – P. 63-83. – DOI: 10.29222/ipng.2078-5712.2023-41.art5.

33. Pimonenko, Tetyana & Oleksii, Lyulyov & Samusevych, Iaryna & Us, Yana. NATIONAL ENERGY SECURITY: FINANCIAL DETERMINANTS // Financial and credit activity problems of theory and practice. – 2022. – 2. – P. 259-270. – DOI: 10.55643/fcaptp.2.43.2022.3733.

34. Медведев М. В. Подходы к трактовке понятия «национальная безопасность» // Молодой ученый. — 2020. — № 23(313). – С. 517-520.

35. Кафырин Е.А. Две трактовки понятия «национальная безопасность» // Вестник ТвГУ. Серия «Философия». – 2016. – № 4. – С. 71-78.

36. Карпов, В. И. Теоретические основы обеспечения безопасности личности, общества и государства // М.: Юридический институт МИИТа. – 2010. – учеб. пособие; изд. 2-е доп. и перераб. –236 с.

37. Анохин Ю. В., Гадельшин Р. И. Национальная безопасность: теоретические и терминологические аспекты // Теория и практика общественного развития. – 2017. – (12). – C. 126-129

38. Труханов В. А. Теоретико-методологические трактовки понятия национальной безопасности в политической науке и практике // Известия Саратовского университета. Новая серия. Серия: Социология. Политология. – 2018. – Т. 18, вып. 4. – С. 436-438

39. Конституция Республики Казахстан (принята на республиканском референдуме 30 августа 1995 года) [Электронный ресурс] // Zakon.kz [web-портал]. – 2022. – URL: https://online.zakon.kz/Document/?doc_id=1005029 (дата обращения: 21.06.2024).

40. Strojny J, Krakowiak-Bal A, Knaga J, Kacorzyk P. Energy Security: A Conceptual Overview // Energies. – 2023. – 16(13):5042

41. Barsky R., Kilian L. A Monetary Explanation of the Great Stagflation of the 1970s. – 2000. – 47 p.

42. Борталевич С.И. Экономические проблемы регионов и отраслевых комплексов [Электронный ресурс] // Проблемы современной экономики [web-сайт]. – 2011. – № 4(40). – URL: http://www.meconomy.ru/art.php?nArtId=3833 (дата обращения: 09.01.2024).

43. Jones O., Dodds P. Definitions of energy security // In: Steinberger-Wilckens, R and Dodds, PE and Kurban, Z and Velazquez Abad, A and Radcliffe, J, (eds.) The role of hydrogen and fuel cells in delivering energy security for the UK. – 2017. – P. 32-45.

44. Energy Security [Электронный ресурс] // International Energy Agency. – 2024. – URL: https://www.iea.org/topics/energy-security (дата обращения: 09.01.2024).

45. World Energy Trilemma Index 2022 [Электронный ресурс] // World Energy Council. – 2022. – URL: https://trilemma.worldenergy.org/reports/main/2022/World%20Energy%20Trilemma%20Index%202022.pdf (дата обращения: 08.06.2024).

46. Использование «VOSviewer» для библиометрического анализа [Электронный ресурс] // Национальный исследовательский Университет ИТМО. – 2020. – URL: https://news.egov.itmo.ru/research-11-23.html (дата обращения: 19.06.2024).

47. Schöniger F., Morawetz U. B. What comes down must go up: Why fluctuating renewable energy does not necessarily increase electricity spot price variance in Europe //Energy Economics. – 2022. – Т. 111. – Article 106069.

48. Iyke B. N. Climate change, energy security risk, and clean energy investment //Energy Economics. – 2024. – Т. 129. – Article 107225.

49. Казахстан снижает прогнозы по выработке электроэнергии [Электронный ресурс] // Kursiv Media Казахстан [web-сайт]. – 2023. – URL: https://kz.kursiv.media/2023-01-16/zhnb-electro1/ (дата обращения: 08.01.2024).